Phương pháp đầu tư siêu cổ phiếu: Case Study Super Stock 2023 PSH
Để đầu tư thành công, điều quan trọng nhất là phải có một bộ tiêu chí để lựa chọn được các siêu cổ phiếu. Mặc dù có sự khác nhau nhất định giữa các cổ phiếu tăng trưởng và các cổ phiếu chu kỳ, nhưng nhìn chung các siêu cổ phiếu đều có thể tới từ cả hai loại cổ phiếu này, và chúng cùng chia sẻ một số tiêu chí chính về cơ bản. Trong cuốn sách Làm giàu từ siêu cổ phiếu, tác giả Jesse Stine (kỷ lục giao dịch hậu bong bóng internet) đã chia sẻ những tiêu chí quan trọng nhất cần xem xét để lựa chọn các siêu cổ phiếu.
Một siêu cổ phiếu không nhất thiết phải có đầy đủ các đặc điểm dưới đây, nhưng nhìn chung cổ phiếu càng có nhiều đặc điểm tốt hội tụ thì điểm phân loại càng cao và càng có nhiều khả năng tăng giá.
5 tiêu chí đầu tiên, quan trọng nhất, là những tiêu chí dành cho hầu hết các ngành nghề như các ngành công nghiệp sản xuất, ngành bán lẻ, ngành công nghệ, y dược phẩm…
1 – CỔ PHIẾU CÓ KẾT QUẢ KINH DOANH CHIẾN THẮNG
Đây là thành phần bí ẩn số 1 tạo nên một cổ phiếu quái vật. Động lực thúc đẩy giá cổ phiếu mạnh mẽ nhất chúng ta muốn tìm kiếm là cổ phiếu có KẾT QUẢ KINH DOANH chiến thắng, với các đặc điểm sau đây:
- Công ty đó phải phải có kết quả kinh doanh tương đối ổn định theo thời gian. Cụ thể, công ty đó phải liên tục báo cáo doanh thu và lợi nhuận hàng quý không có sự chênh lệch đáng kể so với nhau trong vài quý liên tiếp. Lý tưởng nhất, công ty đó xu hướng thể hiện mức lợi nhuận sau thuế “hơi tăng trưởng” trong vài quý vừa qua. Công ty không được có doanh thu và lợi nhuận thất thường qua các quý, trừ khi có lý do khách quan có thể giải thích dễ dàng. Ví dụ một công ty có doanh thu/lợi nhuận ròng ổn định và hơi tăng trưởng qua các quý gần đây: 5000 tỷ/200 tỷ; 5050 tỷ/202 tỷ; 5120 tỷ/210 tỷ; 5160 tỷ/214 tỷ.
- Khi đã xác định được kết quả kinh doanh của công ty tương đối ổn định theo thời gian, như ví dụ trên, chúng ta muốn thấy doanh thu, lợi nhuận và EPS trong quý gần nhất có sự tăng trưởng đáng kể so với các quý trước, càng cao càng tốt. Hãy tập trung nhiều nhất vào lợi nhuận và EPS, sự nhảy vọt về lợi nhuận quan trọng hơn sự nhảy vọt về doanh thu. Sự nhảy vọt song hành cả doanh thu và lợi nhuận sẽ tạo ra lực đẩy mạnh nhất cho các siêu cổ phiếu. Không có mức tăng trưởng cố định yêu cầu đối với doanh thu, nhưng đối với lợi nhuận thì mức tăng trưởng tối thiểu phải là trên 30% so với cùng kỳ và so với mặt bằng bình quân các quý gần đây. Trở lại ví dụ phía trên, doanh thu/lợi nhuận công ty đang bình bình 5000 tỷ/200 tỷ; 5050 tỷ/202 tỷ; 5120 tỷ/210 tỷ; 5160 tỷ/214 tỷ bỗng nhiên tăng vọt lên thành 6500 tỷ/400 tỷ thì đây chính là một siêu cổ phiếu quái vật tiềm năng.
Để đi trước đám đông, bạn cần phải nhanh chóng xác định được các cổ phiếu có đặc điểm này, rồi nghiên cứu sâu các đặc điểm mô tả ở các phần phía sau. Cuối cùng, khi đã xác định được mục tiêu, hãy tìm kiếm điểm mua theo hướng dẫn trong phần Cách mua cổ phiếu để tóm lấy những cơ hội đầu tư tuyệt vời nhất.
Bảng 1. Ví dụ một cổ phiếu có kết quả kinh doanh chiến thắng
Bảng 1, trình bày kết quả kinh doanh qua các quý của cổ phiếu PSH. Đây là ví dụ tốt cho một siêu cổ phiếu có kết quả kinh doanh chiến thắng với KQKD quý 1/2023 bứt phá rất ghê gớm. Mặc dù nhìn KQKD các quý trước trồi sụt chứ không ổn định, nhưng nguyên nhân do khách quan nên vẫn được chấp nhận. Cụ thể, quý 2/2022 công ty này bị lỗ do nguyên nhân khách quan là giá dầu biến động quá mạnh do chiến tranh Ukraine (giai đoạn các cửa hàng bán xăng nhỏ giọt, phải đi nhiều cây xăng mới đổ được đầy bình). Các quý 1/2022 và 3/2022 cũng do giá dầu biến động mạnh nên lợi nhuận cũng không cao. Quý 3/2021 lợi nhuận vọt lên 150 tỷ do công ty được bộ công thương cho phép bán 60% lượng hàng tồn kho thuộc quỹ dự trữ quốc gia, là hàng tồn kho giá thấp từ 2021. Mức lợi nhuận bình quân của công ty này áng chừng tầm 50-70 tỷ/quý. Trong thực tế, khi gặp một công ty công bố lợi nhuận và doanh thu bứt phá rất mạnh, nhưng KQKD các quý trước lại trồi sụt thì cũng đừng vội bỏ qua mà nên đào sâu xem có lý do để giải thích cho sự trồi sụt đó hay không.
Trong quý 1/2023 này, PSH công bố báo cáo kết quả kinh doanh với doanh thu đột phá mạnh mẽ lên mức 3 nghìn 832 tỷ đồng, tăng trưởng 63% so với con số doanh thu kỷ lục cũ mà PSH từng thiết lập trong quý 1 năm 2022. Mức tăng trưởng đột phá về doanh thu là yếu tố quan trọng nhất mang đến sự tăng trưởng mạnh về lợi nhuận gộp, đạt gần 363 tỷ đồng. Lợi nhuận sau thuế tăng vọt lên mức gần 199 tỷ đồng, cao hơn rất nhiều so với mức lợi nhuận thông thường trong quá khứ là quang 50-70 tỷ. Những con số trong BCKQKD quý 1 của PSH cho thấy đây có thể là 1 siêu cổ phiếu, cần phải nghiên cứu kỹ hơn các đặc điểm tiếp theo mô tả ở các phần sau.
2 – KẾT QUẢ KINH DOANH TĂNG TRƯỞNG BỀN VỮNG
Khi đã chọn được cổ phiếu có đặc điểm mô tả ở phần 1, bây giờ bạn phải tìm câu trả lời cho câu hỏi quan trọng nhất: “Liệu mức doanh thu, lợi nhuận và EPS mới đạt được này có bền vững hay không?”
Để trả lời câu này, chúng ta phải tìm hiểu những vấn đề sau:
- Gần đây công ty đã bắt đầu bán hoặc sắp mở bán sản phẩm mới (với cổ phiếu sản xuất) hay dự án mới (với cổ phiếu bất động sản, chi tiết ở tiêu chí số 6) hay chưa? (Chữ N trong CANSLIM)
- Công ty có khách hàng mới nào không?
- Công ty gần đây có dừng hoạt động hay rút khỏi các bộ phận gây thua lỗ hay không?
- Có chất xúc tác mới trong toàn ngành ảnh hưởng đến doanh thu và lợi nhuận không? Có yếu tố nào khiến cho sản phẩm của công ty bỗng trở nên khan hiếm hay không…
- Công ty gần đây có sáp nhập với một công ty khác có lợi nhuận tốt và vừa bắt đầu được hạch toán hợp nhất lợi nhuận ròng hay không?
Dù là chất xúc tác nào, việc của bạn là đào sâu nghiên cứu xem chất xúc tác này liệu sẽ tiếp tục duy trì, hay tốt hơn nữa là liệu sẽ gia tăng trong các quý tiếp theo hay không. Ở đâu đó trong báo cáo lợi nhuận hàng quý, ban quản lý thường tuyên bố rõ ràng rằng doanh thu và lợi nhuận sẽ tiếp tục tăng trưởng trong vài quý tới. Nếu gặp trường hợp này, công việc của bạn sẽ trở nên dễ dàng hơn nhiều.
Nhìn chung, bạn cần tìm kiếm câu trả lời cho các câu hỏi sau để xác định xem KQKD liệu có tiếp tục tăng trưởng trong tương lai hay không:
- Tình hình đơn hàng/hợp đồng mới ký kết của công ty thế nào?
- Liệu sự tăng trưởng doanh thu chỉ xuất hiện ở một mình doanh nghiệp hay là cả ngành?
- Có bất kỳ nguyên nhân nào làm giảm lợi nhuận gộp trong tương lai không?
Xét trên cổ phiếu PSH, chúng ta thấy rằng công ty này thường xuyên chi các khoản đầu tư lớn để mở rộng hệ thống kho chứa, nhà máy pha chế xăng dầu, các hệ thống hậu cần phục vụ cung ứng, bán lẻ xăng dầu, đây là cơ sở vững chắc giúp doanh nghiệp tiếp tục gia tăng tăng doanh thu trong năm 2023 và các năm sau. Năm 2023 này, dự án tổng kho xăng dầu Xoài Rạp – Hiệp Phước giai đoạn 1 sắp đi vào hoạt động, sẽ tiếp tục thúc đẩy doanh số bán hàng cho PSH trong tương lai.
Kết quả kinh doanh năm 2022 của PSH bị lỗ 236 tỷ đã đưa giá cổ phiếu xuống rất sâu so với giá trị sổ sách. Lý do lỗ là bởi giá dầu biến động quá thất thường sau khi chiến tranh Ukraina nổ ra, cùng với bị ảnh hưởng tỷ giá. Những vẫn đề này đã làm cho tất cả các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu điêu đứng, dẫn đến cảnh “phải đi 5 cây xăng mới đổ được đầy bình”, một sự cố hy hữu của nền kinh tế. Năm nay, giá xăng dầu đã bình ổn, tỷ giá ổn định, nên rủi ro thua lỗ như 2022 là không có. Nhà đầu tư huyền thoại W. Buffer từng nói rằng ông ấy thích mua những cổ phiếu tốt gặp phải khó khăn tạm thời, PSH chính là loại công ty như thế (bản thân tôi đã mua PSH từ vùng 6.1 – 6.3 vì xác định khó khăn của PSH chỉ mang tính nhất thời, hy hữu sau khi rà soát thấy KQKD quý 4 phục hồi mạnh, và tất nhiên sau khi công bố KQKD quý 1 thì tôi đã gia tăng sở hữu cổ phiếu này). Điều này cũng là một cơ sở quan trọng để khẳng định là sự tăng vọt về lợi nhuận và doanh thu của PSH có tính bền vững.
Trong quá khứ, chỉ có quý 3 năm 2021 PSH đạt mức lợi nhuận tăng vọt lên 150 tỷ do giá dầu giai đoạn này tăng mạnh từ mức 57$ cuối quý 2 lên mức 77$ vào cuối quý 3. Đồng thời, công ty đã bán ra 60% lượng tồn kho giá thấp từ thời 2020 thuộc quỹ dự trữ xăng dầu đảm bảo an ninh năng lượng (xem thông tin đại hội cổ đông 2022). Nhờ đó, dù chỉ đạt doanh thu thấp điểm là 1000 tỷ trong quý, nhưng lãi gộp lên đến 265 tỷ nhờ hưởng lợi hàng tồn kho, đưa lãi sau thuế đạt tới 150 tỷ (Đây là kiểu lợi nhuận đột biến không bền vững, nên nhiều người thấy khó hiểu về cách hạch toán lợn nhuận, khác hoàn toàn với KQKD hiện tại của PSH).
Nhìn vào biến động giá dầu thế giới giai đoạn các tháng cuối 2022 tới nay, chúng ta dễ dàng nhẩm ra rằng sự bứt phá về KQKD của PSH là đến từ tăng trưởng doanh thu, chứ không phải do hưởng lợi hàng tồn kho. Biến động giá dầu có phần gây ra bất lợi cho KQKD quý 1/2023 của PSH chứ không phải nhân tố tạo ra sự tăng vọt cho KQKD.
Như vậy, có thể thấy rằng KQKD của PSH trong quý 1 là bền vững tăng trưởng, chứ không phải lợi nhuân đột biến 1 lần. Đến đây, cổ phiếu chúng tôi lấy làm ví dụ là PSH đã đạt được 2 tiêu chí siêu cổ phiếu.
3 – CHỈ SỐ PE HÀNG NĂM TỪ 10 TRỞ XUỐNG: GIÁ RẺ DƯỚI GIÁ TRỊ CHÍNH LÀ CƠ HỘI ĐẦU TƯ TUYỆT VỜI
Tác giá Jesse Stine nói rằng ông đặc biệt thích các công ty đáp ứng tiêu chí số 1 và số 2, nhưng đồng thời lại có mức có PE thấp.
Ông chia sẻ trong cuốn Làm giàu từ siêu cổ phiếu rằng:
“Đây thực sự là những cơ hội đầu tư tuyệt vời. Tôi vẫn chơi các cổ phiếu có PE cao trên 10 nhưng nếu có 1 cổ phiếu khác tương tự nhưng PE thấp hơn đáng kể thì tất nhiên tôi sẽ ưu tiên cho cổ phiếu có PE thấp.
Một điều quan trọng nữa, tham gia vào cổ phiếu tăng trưởng với mức định giá thấp đến mức nực cười không chỉ hạn chế rủi ro giảm giá mà còn mang lại cho bạn sự tự tin to lớn. Nếu cổ phiếu giảm do thị trường rung lắc mạnh, bạn chỉ cần tự nhủ: “nó đang bị định giá quá thấp, không việc gì phải lo lắng” (trường hợp thị trường rung lắc thôi nhé, nếu đánh giá thấy thị trường có nguy cơ sập sau khi bong bóng phình to thì vẫn phải chuyển sang tiền mặt). Theo kinh nghiệm của tôi, nếu một cổ phiếu có mức tăng trưởng quái vật, bền vững, đang giao dịch ở mức PE dự phóng thấp, tôi sẽ mua tiếp, miễn là cổ phiếu giữ chắc phía trên nền giá. Sớm muộn cộng đồng đầu tư theo đà tăng trưởng sẽ phát hiện ra và kêu gọi mua cổ phiếu đó bằng bất cứ giá nào.
Chẳng có gì phải nghi ngờ, cổ phiếu cho hiệu suất sinh lời tốt nhất là những cổ phiếu có sự chênh lệch lớn giữa giá trị và giá hiện tại. Nếu bạn có thể tính toán chính xác giá trị hợp lý của cổ phiếu và mua nó với mức chiết khấu 50% – 80% (tất nhiên là mua theo các quy tắc mua an toàn chứ không phải mua bừa bãi), bạn đang tự gây dựng cho mình sự nghiệp đầu tư vang dội.”
Trở lại case study PSH ở trên, chỉ cần xét khoản lợi nhuận sau thuế quanh 100 tỷ thôi (loại bỏ khoản hoàn nhập) thì trong 3 quý tiếp theo (hết quý 4/2023) PSH sẽ mang về khoản lợi nhuận là khoảng 400 tỷ. Chỉ lấy mức PE bằng 5 thôi thì PSH sẽ tăng lên được mức vốn hóa là 2000 tỷ đồng, tức gấp đôi mức vốn hóa hiện nay là quanh 1000 tỷ. Tức là tiềm năng upside của PSH là trên 100%. Nếu như quý 2 lợi nhuận tiếp tục tăng thì vốn hóa có thể đạt mức 3000 hoặc hơn, vì vậy tiềm năng upside là rất nhiều (PE = 5 là mức định giá rất thận trọng vì các cổ phiếu đang ở giai đoạn tăng trưởng cao, lại thuộc ngành bán lẻ hàng thiết yếu thì PE được phép cao hơn mức này nhiều).
Một điểm khác nữa có thể nhìn vào để thấy được mức định giá của PSH là đang quá rẻ, đó là mức giá trị sổ sách. PSH đang có giá trị sổ sách là 13.800 đồng. Một cổ phiếu đang bứt phá cả doanh thu, lợi nhuận, tiềm năng tăng giá theo PE dự phóng là 100%, lại nằm rất sâu bên dưới mức giá trị sổ sách. Chỉ cần tính đơn giản là trở lại giá trị sổ sách thôi thì cổ phiếu này đã có thể lên giá trên 61% rồi.
Hai điều nói trên chính là lý do vì sao PSH tăng giá 4 phiên trần mà cộng đồng đầu tư vẫn lao vào mua, khớp lệnh gần 7.4 triệu cổ phiếu vào ngày 25/4 nhưng hàng T+ về không hề bị bán ra, mà chỉ rung lắc nhẹ phiên sáng rồi lập tức quay lại chiều tăng.
Nguyên nhân quan trọng nhất khiến 1 cổ phiếu lên giá là do các cổ đông hiện hữu thấy rằng KQKD của công ty đang bứt phá mạnh mẽ, họ nhìn rõ được con đường lên giá, nên họ không muốn bán ra. Trong khi nhu cầu mua bên ngoài tăng vọt, vì họ cũng dễ dàng nhìn ra con đường tăng giá của PSH dựa vào những số liệu trong BCKQKD quý 1. Hai điều này tạo ra dự chênh lệch lớn về cung cầu, làm cho các siêu cổ phiếu tăng vọt.
4 – CỔ PHIẾU LIÊN TỤC TĂNG TRƯỞNG
Cùng với sự bền vững của mức KQKD mới đạt được như mô tả ở phần 1 và 2, đồng thời đang bị định giá rẻ như ở phần 3, một siêu cổ phiếu cần có sự tăng trưởng liên tục về doanh thu, lợi nhuận sau thuế và EPS QUA MỖI QUÝ. Chúng ta muốn tìm cổ phiếu sau khi nó có quý đầu tiên đột phá mạnh về kết quả kinh doanh, nhưng có thể vẫn còn tiềm năng gia tăng đáng kể kết quả kinh doanh trong các quý tiếp theo.
Nếu nhà đầu tư không chắc chắn về tính bền vững của KQKD mới ĐẠT ĐƯỢC, họ thường không chấp nhận đẩy giá cổ phiếu lên cao hơn nhiều lần so với mức EPS hiện tại. Phải sau 2-3 quý ở mức EPS mới này, cổ phiếu mới trở nên được định giá đúng. Ban đầu, các nhà đầu tư có thể đẩy giá cổ phiếu lên mức 10 lần EPS dự phóng mới (P/E=10). Siêu cổ phiếu của chúng ta lúc này rõ ràng là công ty tăng trưởng cao, nhưng chỉ được định giá một nửa mức P/E của thị trường hiện tại.
Sau quý thứ hai có LNST và EPS tăng trưởng, các nhà đầu tư sẽ dần quen với xu hướng mức lợi nhuận mới và thường đẩy giá cổ phiếu tăng lên mức P/E cao hơn. Nếu công ty tiếp tục công bố EPS cao hơn nữa trong quý thứ 3, hãy chú ý. Bởi vì sau vài quý EPS ngày càng tăng, các nhà đầu tư trở nên vô cùng tự tin vào tính bền vững của EPS và có thể đẩy PE của cổ phiếu lên 20- 30 lần.
Với case study PSH, nó hiện đang có quý đầu tiên đột phá cả doanh thu và lợi nhuận, chúng ta dễ dàng nhận ra sự chắc chắn về tăng trưởng trong phần còn lại của năm nay. Ở một công ty làm thương mai mặt hàng thiết yếu như PSH, mới bứt phá mạnh doanh thu quý đầu tiên, mức tăng doanh thu lên tới 63% so với quý cao nhất trong quá khứ, thì việc quý tiếp theo công ty tiếp tục duy trì mức doanh thu này là điều chắc chắn, qua đó chắc chắn sẽ duy trì được sự bứt phá về lợi nhuận.
Vậy, chúng ta đã có 4 đặc điểm siêu cổ phiếu ở PSH, vậy có lý do gì không giữ chặt hàng, thậm chí mua gia tăng khi định giá còn đang ở sâu dưới giá trị sổ sách như hiện nay.
5 – EPS DỄ DÀNG VƯỢT MỨC CÙNG KỲ TRONG QUÝ TIẾP THEO
Một trong những điều tồi tệ nhất có thể xảy ra với cổ phiếu là gặp tình trạng không có sự tăng trưởng khi so sánh doanh thu và lợi nhuận với cùng kỳ năm trước. Nếu một cổ phiếu công bố mức LNST này là 300 tỷ so với 100 tỷ của quý cùng kỳ năm trước (tăng trưởng 300%), khả năng cao nó sẽ hoạt động tốt. Tuy nhiên, hãy tránh tình huống oái oăm là trong quý kế tiếp lợi nhuận của công ty vẫn giữ được mức 300 tỷ nhưng quý cùng kỳ năm trước LNST lại đạt được tới 305 tỷ. Lúc này, mặc dù duy trì được mức lợi nhuận như ở quý 1, nhưng công ty lại gặp cục đá tảng chặn đường là 305 tỷ LNST ở quý 2 năm ngoái, rõ ràng khi báo cáo quý kế tiếp công bố, cộng đồng sẽ bỏ chạy vì công ty không có tăng trưởng nữa, dòng tiền thông minh sẽ xa lánh những cổ phiếu như thế này.
Do đó, khi phát hiện cổ phiếu cho kết quả tăng trưởng lợi nhuận đáng kể so với quý cùng kỳ năm trước, chúng ta cần xem xét liệu quý tiếp theo có dễ dàng tăng trưởng như ở quý hiện tại hay không. Nếu chúng ta tin công ty sẽ công bố LNST là 100-200 tỷ tỷ trong quý tiếp theo so với con số âm 263 tỷ đồng quý cùng kỳ năm trước, thì đến giai đoạn ra báo cáo kinh doanh quý tiếp theo cổ phiếu như PSH sẽ dễ dàng tăng giá mạnh, vì chẳng có tảng đá nào chặm đà bứt phá KQKD của nó cả. Mức tăng trưởng như thế trong quý 2 tới sẽ được các trang thông tin giật tít đùng đùng. Các nhà đầu tư sẽ nhìn thấy tiêu đề báo: “Cổ phiếu PSH báo cáo KQKD tăng trưởng quá đỗi kinh khủng so với con số âm 263 tỷ cùng kỳ năm trước”. Một tiêu đề bom tấn như thế sẽ lan khắp cộng đồng đầu tư trong nháy mắt.
Đến đây, ta thấy PSH đã có đủ cả 5 đặc điểm quan trọng nhất của một siêu cổ phiếu cần có. Hãy chờ xem giá cổ phiếu PSH sẽ tăng như thế nào trong thời gian tới nhé!
6. SẢN PHẨM/DỊCH VỤ MỚI/DỰ ÁN MỚI, GIA TĂNG ĐƠN HÀNG TỒN ĐỌNG….
Lẽ ra câu chuyện đã dừng lại ở 5 đặc điểm đầu tiên. Nhưng sẽ có những bạn đọc thắc mắc cho rằng không phải lúc nào đánh theo KQKD cũng ngon ăn đâu. Đúng vậy, ở một số ngành, chúng ta sẽ phải nhìn vào các đặc trưng khác để phát hiện các siêu cổ phiếu của ngành đó trước khi có sự bứt phá về KQKD, doanh thu.
Đối với cổ phiếu BDS, chúng ta phải nhìn vào sản phẩm mới/dự án mới
Sản phẩm/dự án mới hoặc dịch vụ mới
- Công ty có sản phẩm mới, dự án mới hoặc dịch vụ mới dẫn đầu hoặc thay đổi ngành, ĐANG HOẶC SẼ tạo ra mức tăng trưởng vượt trội về doanh thu và EPS.
- Công ty có sản phẩm dự án mới sắp mang lại nguồn thu lớn.
Câu thần chú của thị trường chứng khoán là “Rời bỏ những thứ đã lỗi thời, hòa nhịp vào những điều mới mẻ”. Thị trường chứng khoán luôn hướng tới tương lai, luôn tìm kiếm những công ty có sản phẩm mới, những sản phẩm thay đổi cuộc chơi. Những đổi mới như vậy có thể đến từ các doanh nghiệp trẻ, các doanh nghiệp vừa IPO, hoặc từ các công ty đã đại chúng tự đổi mới bằng các sản phẩm thay đổi cuộc chơi.
Sản phẩm mới/dự án mới cũng là động lực tăng giá cho các cổ phiếu bất động sản. Các dự án BĐS mới sắp bàn giao luôn tạo ra động lực tăng giá vô cùng lớn cho cổ phiếu BĐS. Lấy ví dụ, dự án bất động sản Eco Garden Huế đã giúp cổ phiếu CSC tăng giá thần tốc từ 20 lên 140 chỉ trong vòng 1 năm 2021, dù dự án còn chưa chính thức bàn giao, chưa tạo ra được nguồn doanh thu và lợi nhuận khủng, nhưng lực đẩy kỳ vọng đã đưa giá lên mây trong sự ngỡ ngàng khó hiểu của đa số NĐT. Nhưng bạn phải biết rằng các tổ chức đầu tư và các tay chơi lớn nhiều kinh nghiệm luôn mua gom cổ phiếu ngay trước khi công ty hạch toán lợi nhuận, chính lực mua gom của họ sẽ tạo ra các nền giá mạnh mẽ, trước khi công ty hạch toán lợi nhuận lớn. Vì vậy khi phát hiện 1 cổ phiếu BDS có dự án lớn sắp bàn giao, nhưng chưa có sự breakout về KQKD, thì vẫn phải mua khi cổ phiếu hoàn thành nền giá. Đôi khi cổ phiếu BDS cũng có thể “đi ngang như cua” khiến nhiều người đầu tư theo kỳ vọng mệt mỏi, rồi mới bắt đầu cú chạy giá thần tốc khi bắt đầu hạch toán lợi nhuận lớn từ các dự án mới, tạo ra sự breakout về lợi nhuận. Nếu 1 cổ phiếu vừa có dự án mới, đồng thời vừa bắt đầu có sự breakout về KQKD, đang xây nền giá khỏe, thì bạn phải tận dụng cơ hội vàng này để mua sớm theo các điểm mua sớm để giành lấy lợi thế về mình, và mua đủ tỷ trọng tối ưu khi cổ phiếu phá vỡ nền giá. Ví dụ cổ phiếu IDJ vào tháng 7-8 năm 2021, tôi đã mua trước khi cổ phiếu phá vỡ nền giá vùng 14.5-15, sau đó nhồi đủ tỷ trọng vị thế lớn khi giá vượt vùng mua nền giá cốc tại ngưỡng 15.2 – 15.5. Nó đã chạy giá từ vùng mua của tôi lên tới 70 (giá trước khi điều chỉnh), một cú tăng giá 4,7 lần.
Xem xét khoản mục người mua trả trước và tài sản dở dang dài hạn trên báo cáo tài chính là cách tốt nhất để biết công ty có dự án lớn sắp bàn giao hay không. Nếu có dấu hiệu người mua trả trước tăng mạnh và tài sản sở dang dài hạn được chuyển sang hàng tồn kho ngắn hạn thì rất có thể công ty này có dự án lớn sắp được hái quả. Khi đó chúng ta sẽ tìm hiểu thêm về các dự án công ty đang thực hiện, thông qua báo cáo thường niên, biên bản họp ĐHCĐ thường niên, và gọi điện cho đơn vị phân phối dự án vờ hỏi mua để khai thác giá bán thực tế và thời điểm bàn giao nhà.
Tăng trưởng lợi nhuận mạnh mẽ và bền vững là yếu tố số 1 để tìm kiếm các cổ phiếu dẫn đầu, và yếu tố mới (sản phẩm mới/dự án mới hoặc dịch vụ mới, v.v.) sẽ giúp cổ phiếu đó tạo ra mức lợi nhuận đáng kinh ngạc. Riêng với cổ phiếu BDS, chỉ 1 chữ N là đủ giúp bạn kiếm bộn tiền, đôi khi không cần tới C và A. Vì vậy, khi phát hiện một công ty BDS có chữ N, tức có dự án mới sắp bàn giao, hãy tiến hành thêm một vài đánh giá chuyên sâu hơn về tồn kho, tài sản, người mua trả trước, quy mô dự án, tiến độ triển khai, dự đoán thời điểm bàn giao… phần thưởng thu về chắc chắn xứng đáng với công sức bạn bỏ ra.
Đối với ngành xây lắp/xây dựng, ví dụ như các cổ phiếu CTD, TV2… thì xúc tác tăng giá hàng đầu của chúng lại là sự gia tăng đơn hàng tồn đọng. Chúng sẽ tăng giá ngay từ khi công ty công bố thông tin trúng thầu các dự án lớn. Chờ KQKD bứt phá thì lại bị chậm mất một bước.
CÒN RẤT NHIỀU CÁC ĐẶC ĐIỂM LÀM NÊN SIÊU CỔ PHIẾU, VÀ BẠN CÓ THỂ DỄ DÀNG TỰ TÌM HIỂU NGHIÊN CỨU TRONG CUỐN SÁCH MÀ TÔI BIÊN DỊCH, ĐANG BỊ Ế ẨM: “LÀM GIÀU TỪ SIÊU CỔ PHIẾU”.
HÃY ĐẶT MUA, THEO LINK BÊN DƯỚI ĐÂY, ĐỂ CÙNG NHAU LÀM GIÀU TỪ CÁC SIÊU CỔ PHIẾU TIỀM NĂNG TƯƠNG TỰ NHƯ PSH TRONG VÍ DỤ TRÊN NHÉ.
Update Case Study Super Stock 2023 PSH: Vì sao PSH tăng giá dữ dằn vậy? Vì sao tồn kho cao? Vì sao không trích lập dự phòng giảm giá tồn kho? Vì sao có lúc lãi gộp lên tới 25%? Liệu có xào lợi nhuận không?
Lý do tăng dữ dằn thì quá dễ giải thích rồi, như đã nói ở trên, tổng kết lại là:
- Doanh thu tăng 63% so với quý cao điểm nhất trong lịch sử. Việc doanh thu tăng cao như vậy dẫn đến đòn bẩy hoạt động tăng mạnh do các chi phí cố định tăng chậm hơn rất nhiều. Cùng với việc giá dầu trong quý 1 và 2 năm 2023 đã ổn định trong một trang thái đi ngang, nên công ty sẽ dễ kiểm soát hàng tồn kho hơn, tăng lượng hàng hóa bán ra thị trường nhờ đó tăng lợi nhuận. Đòn bẩy hoạt động tăng và giá dầu ổn định sẽ giúp công ty này tiếp tục bứt phá về lợi nhuận trong các quý tới.
- Lợi nhuận từ hoạt động kinh doanh chính trong quý 1 vào khoảng 100 tỷ, nhân 4 quý để tính dự phóng lợi nhuận, tương đương 400 tỷ/năm. Chỉ cần lấy PE = 5 thôi là lên được vốn hóa 2000 tỷ, tương ứng gần 16k/cổ. Cổ phiếu có doanh thu tăng trưởng cao tới 63% so với cao điểm nhất trong lịch sử thì lấy PE=5 là rất thận trọng. Nếu như quý 2, công ty này có lợi nhuận cao hơn con số 100 tỷ từ hoạt động kinh doanh chính thì định giá có thể cao hơn nữa.
- Cổ phiếu này có giá trị sổ sách là 13.8k/cổ. Một cố phiếu tăng trưởng doanh thu rất mạnh thì chắc chắn giá phải vượt qua giá trị sổ sách chí ít là 20%. Bạn lập một công ty và mất cả hơn chục năm để đưa công ty đó lên vị thế dẫn đầu thị phần một vùng, cụ thể là miền Tây, thoát qua những giai đoạn khó khăn nhất, bước vào thời kỳ tăng trưởng cao, thì bạn có bán nó ở mức giá ngang với giá trị sổ sách hay không? Tất nhiên là không, chí ít phải trên 20% giá trị sổ sách chứ, thậm chí hơn thế nhiều.
- Dự án kho trữ dầu mới quy mô lớn tiếp tục đi vào hoạt động tháng 5 vừa rồi và cuối năm nay sẽ giúp công ty tiếp tục gia tăng năng lực thương mại xăng dầu.
Những người không hiểu biết về đầu tư, chỉ thấy cổ phiếu tăng trần nhiều phiên là kêu hàng lái, thấy giá thấp là kêu hàng rác. Họ không hề biết cách đọc báo cáo tài chính để thấy rằng sự tăng giá đó là đến từ KQKD đánh bại kỳ vọng của cộng đồng. Giá cổ phiếu trước khi ra báo cáo quý 1 chỉ được vài nghìn là vì ngành này năm trước đa số đều lỗ to do giá dầu chạy cao trào sau chiến tranh NGa – U rồi lao dốc. Năm ngoái nhiều người thấy giá dầu tăng cao thì lao vào mua cổ bán xăng dầu hòng ăn chênh tồn kho mà không thấy rằng Mỹ đang hô hào chống lạm phát, bằng cách nâng mạnh lãi suất để hãm nền kinh tế, thì giá dầu làm sao leo cao nổi, giá dầu sập chỉ là sớm muộn. Rất nhiều người đã mua khi thấy giá dầu leo cao hòng ăn quả báo lãi nhờ chênh lệch giá hàng tồn kho. Nhưng sự thật thì khi giá dầu cao như thế các công ty buôn xăng dầu sẽ không dám nhập nhiều, chỉ nhập tới đâu bán ngay tới đó, thậm chí bị nhà nước điều tiết giá phải bán lỗ tới 4000/lít hồi 2022, nên cũng không dám bán nhiều chỉ bán nhỏ giọt, gây ra tình trạng lái auto đi nhiều cây xăng mới đổ được đầy bình. Bản thân PSH chịu lỗ lớn lên tới 300 tỷ vào quý 2/2022 do phải bán cắt lỗ hàng tồn kho. Họ thi nhau mua PSH lúc giá dầu phi lên 100-130 rồi bị lỗ nặng khi thị trường sập và công ty kinh doanh lỗ nên họ căm ghét nó, trùm cho nó cái tiếng xấu là hàng rác, hàng lái. Thực chất, các công ty làm thương mại họ chỉ thuận lợi làm ăn nhất khi giá hàng hóa đi ngang trong biên độ, xuống hỗ trợ thì tăng nhập lưu kho, chứ khi giá hàng hóa tăng cao là khó quản lý hàng tồn kho, nhất là ngành xăng đầu chưa sửa nghị định 95 nên giá bán bị áp đặt rất bất lợi.
Tại sao tồn kho cao?
Một câu hỏi nhiều người thắc mắc là tại sao PSH có tồn kho cao so với các công ty cùng ngành. Hiện nay năng lực dự trữ xăng dầu của các DN lớn là thấp, gây mất an ninh năng lượng, là một phần nguyên nhân dẫn đến cảnh khan hiếm xăng dầu hồi năm ngoái, nên nhà nước đang phải tìm cách thu hút vốn tư nhân vào xây dựng hạ tầng dữ trữ xăng dầu. Các công ty như PLX OIL có hệ thống kho chiếm tỷ trọng lớn trên tổng kho cả nước nhưng vẫn là bé so với quy mô doanh thu hàng quý của họ. Vì thế nên hàng tồn kho của họ khá thấp so với doanh thu hàng quý. Đây là điều bất lợi của họ. Vị thế dẫn đầu khu vực ĐB Sông Cửu Long của Nam Sông Hậu phần nhiều có sự đóng góp của hệ thống 10 kho cầu – cảng với tổng sức chứa hơn 570,000 m3 và tổng tải trọng hơn 250,000 DWT, và vẫn đang gia tăng đầu tư thêm. Nhờ có kho chứa lớn, Công ty có thể chủ động trong việc tích trữ nguyên liệu đầu vào, đảm bảo giá thành ổn định, duy trì biên lợi nhuận gộp hợp lý, là ưu thế của PSH khi so sánh với các công ty cùng ngành. Trong khi đó, hệ thống cầu cảng có tải trọng lớn cũng giúp tiết giảm chi phí vận chuyển.
Dự kiến thời gian tới PSH tiếp tục triển khai các dự án đầu tư trị giá lớn cho hệ thống hạ tầng. Ví dụ như dự án Tổng kho dầu khí Soài Rạp tại Tiền Giang với tổng mức đầu tư 1,500 tỷ đồng (giai đoạn 1 dự án này đã đi vào vận hành đầu tháng 5/2023); dự án Cảng chuyên dùng – kho chứa xăng dầu – sản xuất dầu nhờn tại Hậu Giang với tổng mức đầu tư 290 tỷ đồng, cùng một số dự án khác.
Rõ ràng ưu thế kho chứa mang lại cho PSH lợi thế so với công ty đàn anh trong ngành như PLX OIL. Nhưng vì bà con quen nhìn vịt rồi nên nhìn sang thiên nga như PSH là thấy không quen, thấy ảo ảo, thấy đáng ngờ.
Một yếu tố nữa khiến cho hàng tồn kho của PSH cao là vì công ty này nhận lưu kho ký gửi của các bên khác, ăn phí lưu kho. Xem trên thuyết minh báo cáo, có khoản 1786 tỷ phải trả người bán dài hạn, 933 tỷ phải trả người bán ngắn hạn. Trong số này sẽ có một phần là hàng ký gửi dưới dạng phải trả. Con số tồn kho thực tế của PSH có lẽ vẫn sẽ cao nhưng không tới con số 4700 tỷ. Hàng tồn kho dù thấp hơn con số thực tế nhưng điều này không ảnh hưởng gì đến giá trị của cổ phiếu PSH cả. Ngược lại, việc cho thuê kho như vậy có thê giúp công ty này có thêm nguồn tiền trang trải chi phí cố định. Có người lại lo là trong Téc chứa sọ là trên xăng dầu dưới là nước, cái này không có đâu vì vụ gian lận này đã được đưa vào sách giáo khoa ngành tài chính rồi, không qua mặt nổi ngân hàng, các cơ quan quản lý và kiểm toán đâu nhé. Hơn nữa, bác chủ tịch xưa từng dính án chung thân, may cải tạo tốt được ân xá về làm lại cuộc đời, sẽ không có chuyện quay lại làm ăn lớn mà vẫn dám làm gian lận. Trong các bài báo phỏng vấn, tôi thấy bác này có vẻ tự hào vì đã làm lại được cuộc đời, chứ không hề giấu giếm quá khứ tù tội. Một con người khá thú vị!
Tại sao không trích lập dự phòng giảm giá hàng tồn kho? Tại sao quý 3/2021 biên lãi gộp lên tới 25%?
Theo quy định của Nhà nước, các công ty buôn bán xăng dầu như PSH PLX OIL phải giữ lại cho dự trữ quốc gia là 20% sản lượng mục tiêu đặt ra mỗi năm. 20% này sẽ được đặt dưới sự quản lý của Bộ Công thương, nếu đem ra bán tùy tiện, các công ty có thể bị xử phạt và rút giấy phép kinh doanh.
Các công ty trong ngành như PLX OIL đều có trịc lập giảm giá hàng tồn kho. Nhưng lưu ý, hàng tồn kho của các công ty này thấp nên họ chỉ trích lập với chỗ hàng bị bắt phải lưu kho đảm bảo an ninh năng lượng thôi. Chứ hàng hóa đã bán trong kỳ rồi thì đâu phải trích lập mà hạch toán thẳng vào kết quả kinh doanh. Phần hàng tồn khi thuộc diện giữ lại cho dự trữ quốc gia của PSH là tồn kho từ giá thấp, có bán hàng giá thấp và đảo mua hàng mới một lần vào năm 2021 sau đó giá dầu up lên tục nên chỗ đó chắc chắn không phải trích lập. Đó là lý do vì sao khi giá dầu lao dốc từ 130 về 80 PSH không trích lập tồn kho đồng nào. Còn với số hàng hóa tồn kho ngoài diện dự trữ quốc gia, vào quý 2/2022 họ đã bán chạy hàng và chịu lỗ tới 263 tỷ đồng trên doanh thu 1700 tỷ. Trong quý này PLX doanh số bán ra là 84 nghìn tỷ mà chỉ lỗ có 192 tỷ thôi. Như vậy, hàng tồn kho của PSH đã được họ đẩy đi và chịu lỗ lớn ngay trong quý 2/2022, còn phần dự trữ quốc gia 20% sản lượng mục tiêu đặt ra mỗi năm thì vẫn là hàng tồn kho giá thấp, không phải trích lập dự phòng.
Cũng chính việc bán ra phần tồn kho dành cho dự trữ quốc gia là nguyên nhân khiến cho PSH hạch toán biên lợi nhuận rất cao vào quý 3/2021 khiến cho mọi người thấy khó hiểu, sợ họ hạch toán lợi nhuận linh tinh, xào xáo. Cu thể:
“Trong đại hội cổ đông thường niên năm 2022, Chủ tịch PSH chia sẻ về một số động thái sắp tới của Công ty. Ông Huy cho biết, trong khoảng thời gian giá xăng dầu biến động trong năm 2021, Công ty đã xin Bộ Công thương bán ra 60% lượng dự trữ xăng dầu giá thấp nhằm bảo vệ quyền lợi cổ đông và nghĩa vụ nộp thuế cho Nhà nước.
Sang năm 2022, nguyên nhân Công ty không bán tiếp 40% tồn kho giá thấp còn lại để gia tăng lợi nhuận là vì theo quy định của Nhà nước, PSH phải giữ lại cho dự trữ quốc gia là 20% sản lượng mục tiêu đặt ra mỗi năm. 20% này sẽ được đặt dưới sự quản lý của Bộ Công thương, nếu đem ra bán, Công ty có thể bị xử phạt và rút giấy phép kinh doanh.”
Tham khảo thông tin từ ĐHCĐ 2022 tại đây:
https://fili.vn/2022/05/dhdcd-psh-muc-tieu-doanh-thu-2022-gap-25-lan-ket-qua-2021-737-966144.htm
Việc bán ra 60% hàng tồn kho giá thấp vào quý 3/2021 đã khiến cho PSH có lãi gộp 250 tỷ trên doanh thu 1000 tỷ. Con số này làm nhiều người thấy rất ảo, rất đáng ngờ, rất xào xáo, rất khó phân tích. Khi họ không hiểu thì họ mặc định cho rằng công ty này hạch toán không trung thực :)))
Liệu PSH có lợi dụng việc còn lỗ lũy kế không phải đóng thuế để xào báo cáo, book lãi ảo không?
Chắc chắn là không. Các công ty kinh doanh xăng dầu đều bị thu thuế môi trường đánh thẳng vào doanh thu, bên cạnh đó còn thuế GTGT, tiêu thụ đặc biệt. Các khoản thuế này đánh thẳng vào doanh thu, nên giá trị thuế phải nộp cao gấp nhiều lần so với thuế thu nhập doanh nghiệp đánh trên lợi nhuận.
Trong quý 1, báo cáo cân đối kế toán cho thấy các khoản thuế phải nộp nhà nước là 1500 tỷ. Thuế này được tính trực tiếp vào giá vốn kinh doanh. Bao gồm thuế bảo vệ môi trường 1240 tỷ, thuế GTGT 244 tỷ, thuế tiêu thụ đặc biệt 128 tỷ.
Theo Nghị quyết số 30 về mức thuế bảo vệ môi trường đối với xăng, dầu, mỡ nhờn, kể từ 1/1/2023 đến hết 31/12/2023, mức thuế bảo vệ môi trường (BVMT) được áp dụng đối với xăng (trừ etanol) là 2.000 đồng/lít; nhiên liệu bay là 1.000 đồng/lít; dầu diesel là 1.000 đồng/lít.
Vì phải đóng rất nhiều loại thuế hàng quý trên doanh thu bán ra, nên không thể có chuyện book doanh thu ảo được vì số tiền phải đóng thuế là rất lớn.
Về việc doanh nghiệp nợ thuế 1500 tỷ có đáng lo không? Đây là chuyên không đáng lo vì xưa nay quý nào công ty cũng đều nợ khoản thế này, các quý trước còn cao hơn quý này. Việc công ty trích trước tiền thuế vào khoản phải trả là rất bình thường, quý này bán, quý tới trả, tiếp tục gối như vậy, thành ra đây là khoản nợ chiếm dụng không chịu lãi, chiếm dụng được mà không phạm pháp thì tội gì không chiếm dụng.
Lại có ông chê công ty này tiền mặt ít. Có công ty tăng trưởng cao nào mà tiền mặt nhiều đâu. Đằng này tăng trưởng doanh thu tới 63% so với quý cao điểm nhất trong lịch sử thì làm gì có nhiều tiền mặt. Trên báo cáo quý 1, tiền và tương đương tiền 200 tỷ, thế là đủ để kinh doanh rồi, trữ nhiều tiền mặt quá làm gì. Muốn nhiều tiền mặt thì chọn công ty giảm tăng trưởng, không biết làm gì với đống tiền mặt, chứ cổ tăng trưởng cao chẳng công ty nào có nhiều tiền mặt cả đâu.
Rồi có ông chê phải thu tăng, dòng tiền kinh doanh âm. Doanh thu quý 1 tăng 1600 tỷ so với cùng kỳ, và so với quý 4/2022 (hai quý doanh thu ngang ngang nhau), mức tăng doanh thu thế này là vô cùng lớn, thì phải thu tăng thêm 400 tỷ là quá bình thường, thậm chí là quá thấp. Tổng cộng doanh thu mỗi năm hàng hơn chục nghìn tỷ mà phải thu tổng cộng trong quý chỉ có 700 tỷ, cho thấy công ty này quản lý phải thu quá tốt chứ chẳng có gì xấu cả. Đồng thời, doanh thu tăng rất mạnh như thế thì dòng tiền tạm thời bị âm là bình thường, không hề xấu. Đừng quên rằng RAL phải thu lên tới 5000 tỷ trên vốn hóa hơn 2000 tỷ mà giá hơn trăm ngàn đó. Nên PSH đang tăng mạnh doanh thu (1600 tỷ) thì dòng tiền kinh doanh âm có hơn 700 tỷ chẳng có gì đáng ngại cả.