Báo Cáo Nghiên Cứu Chi Tiết Ngành AI Toàn Cầu 2025

Đợt Điều Chỉnh Lịch Sử Của Cổ Phiếu AI và Tương Lai Ngành Bán Dẫn – FPT Liệu Còn Cơ Hội Hay Cũng Sẽ “Toang”?

Thực hiện bởi: Hệ thống ThinkdeepAI – Chuyên gia phân tích chứng khoán của TSI trên nền tảng GPT 4o Deep Research

Mở đầu: Bước Ngoặt Mới Của Ngành AI Toàn Cầu

Chỉ trong hơn một năm, ngành trí tuệ nhân tạo (AI) đã trải qua một hành trình từ đỉnh cao hưng phấn đến giai đoạn điều chỉnh mạnh mẽ. Nvidia (NVDA) – cổ phiếu dẫn đầu cuộc cách mạng AI, từng tăng hơn 239% trong năm 2023 và 171% trong năm 2024, đã bất ngờ giảm mạnh sau khi đạt mức vốn hóa cao nhất lịch sử. Không chỉ Nvidia, nhiều cổ phiếu AI khác cũng chịu chung số phận: FPT – công ty công nghệ hàng đầu Việt Nam với chiến lược AI đầy tham vọng – đã mất gần 1 tỷ USD vốn hóa chỉ trong vài tuần đầu năm 2025.

Điều gì thực sự đang diễn ra? Liệu ngành AI đã đạt đỉnh tăng trưởng và phải bước vào giai đoạn điều chỉnh? Hay đây chỉ là một đợt sàng lọc cần thiết trước khi AI bước vào chu kỳ phát triển bền vững hơn?

Sự xuất hiện của các AI giá rẻ như DeepSeek AI của Trung Quốc, Mistral AI (Pháp), Alibaba Tongyi, hay Meta Llama đã làm lung lay niềm tin của thị trường về tính độc quyền của các hệ thống AI cao cấp như OpenAI GPT-4 hay Google Gemini. Những mô hình này không chỉ cạnh tranh trực tiếp về hiệu suất, mà còn phá vỡ rào cản chi phí, mở ra một kỷ nguyên AI phổ cập với chi phí thấp hơn rất nhiều. Điều này đặt ra câu hỏi lớn: Nhu cầu về GPU AI cao cấp – vốn là động lực tăng trưởng chính của Nvidia và AMD – có còn bùng nổ như trước?

Bên cạnh đó, ngành bán dẫn toàn cầu cũng đang đối mặt với một bước ngoặt quan trọng. Lệnh cấm xuất khẩu chip AI của Mỹ nhằm vào Trung Quốc có thực sự giúp duy trì lợi thế cạnh tranh của Nvidia, hay chính sách này đang phản tác dụng khi Trung Quốc tự phát triển AI với phần cứng bị hạn chế? Liệu AI giá rẻ có làm thay đổi nhu cầu chip cao cấp, khiến chuỗi cung ứng bán dẫn phải tái cấu trúc?

Với bối cảnh đó, nghiên cứu này sẽ phân tích chi tiết đợt điều chỉnh mạnh của cổ phiếu AI từ ngày 23/1/2025 đến nay, tập trung vào:

• Nguyên nhân thực sự khiến Nvidia và FPT giảm mạnh: Chỉ là điều chỉnh định giá hay đã đạt đỉnh tăng trưởng?

• Sự trỗi dậy của AI giá rẻ như DeepSeek có thực sự đe dọa vị thế thống trị của Nvidia và ngành bán dẫn?

• Ảnh hưởng của thay đổi ngành AI đối với FPT – công ty có chiến lược AI mạnh mẽ nhất Việt Nam.

• Tác động đến chuỗi cung ứng bán dẫn toàn cầu – Nvidia, AMD, Intel, TSMC sẽ đi về đâu?

AI vẫn là tương lai, nhưng câu chuyện về AI đang phức tạp hơn nhiều so với một năm trước. Đây là sự điều chỉnh ngắn hạn hay bước ngoặt định hình lại thị trường? Câu trả lời sẽ được làm rõ trong nghiên cứu này.

1. Tổng quan về ngành AI toàn cầu (2023-nay)

Bùng nổ đầu tư và doanh thu AI: Từ năm 2023, lĩnh vực AI đã bùng nổ trên phạm vi toàn cầu nhờ các đột phá về AI tổng quát (generative AI). Sự ra mắt của ChatGPT cuối 2022 đã khởi đầu “cơn sốt” AI, thúc đẩy các công ty công nghệ lớn lao vào cuộc đua phát triển mô hình ngôn ngữ lớn (LLM) và đầu tư mạnh vào hạ tầng AI. Dòng vốn khổng lồ chảy vào cổ phiếu AI suốt 18 tháng qua đã đẩy định giá thị trường lên mức rất cao (DeepSeek sparks AI stock selloff; Nvidia posts record market-cap loss | Reuters). Trong giai đoạn 2023-2024, nhóm “Magnificent Seven” (7 cổ phiếu công nghệ lớn) liên tục lập đỉnh, đặc biệt là Nvidia – được coi là “công ty hưởng lợi nhất từ làn sóng AI” với cổ phiếu tăng 239% trong 2023 và 171% trong 2024, giao dịch ở mức P/E tới 56 lần vào cuối 2024 (DeepSeek sparks AI stock selloff; Nvidia posts record market-cap loss | Reuters). Nhu cầu chip AI tăng vọt đã giúp doanh thu Nvidia nhảy vọt mức ba chữ số so với cùng kỳ năm trước trong các quý giữa 2023 (Nvidia’s optimistic forecast fails to convince Wall Street | Reuters), đóng góp vào mức lợi nhuận kỷ lục cho hãng. Tương tự, Meta và Google chứng kiến doanh thu phục hồi mạnh vào 2024 (~20% YoY) một phần nhờ áp dụng AI trong quảng cáo và sản phẩm (Meta Reports Fourth Quarter and Full Year 2024 Results) (Meta Earnings Top Estimates Amid Big Growth in AI Spending), dù cũng phải tăng chi phí đầu tư cho máy chủ và trung tâm dữ liệu AI (Meta Earnings Top Estimates Amid Big Growth in AI Spending). Microsoft đầu tư hơn 10 tỷ USD vào OpenAI và tích hợp AI vào Bing, Office, Azure… đã góp phần thúc đẩy tăng trưởng mảng điện toán đám mây (Azure AI) trong 2023-2024. OpenAI từ một startup nhỏ đã đạt mức người dùng ChatGPT hàng trăm triệu và doanh thu ước tính hàng tỷ USD vào 2024 (A breakdown of OpenAI’s revenue – Effective Altruism Forum); định giá công ty cũng tăng vọt (tháng 4/2023 được định giá ~$29 tỷ, cuối 2024 có tin đồn tới ~$80-90 tỷ). Google DeepMind (sáp nhập từ Google Brain và DeepMind) và Baidu, Huawei… cũng mạnh tay đầu tư AI: Google tung mô hình PaLM 2, Gemini; Baidu ra mắt Ernie Bot; Huawei phát triển chip AI Ascend và mô hình Pangu. Tuy các công ty này chưa tách bạch doanh thu AI, họ đều coi AI là mũi nhọn chiến lược.

Dịch chuyển từ “AI đắt đỏ” sang “AI giá rẻ”: Song song với làn sóng các mô hình AI cao cấp (GPT-4 của OpenAI, PaLM của Google…) yêu cầu siêu máy tính GPU đắt đỏ, năm 2023-2024 chứng kiến sự nổi lên của các mô hình AI mã nguồn mở chi phí thấp. Nhiều startup và tập đoàn đã giới thiệu mô hình ngôn ngữ nhỏ gọn, tối ưu, có thể chạy với ít tài nguyên hơn: Meta mở nguồn Llama 2 (7B-70B tham số), Mistral AI (Pháp) ra mắt model 7B hiệu quả cao, Alibaba tung ra Tongyi Qianwen (Qwen-7B) mã nguồn mở vào 8/2023. Đặc biệt đầu 2025, công ty Trung Quốc DeepSeek tạo bước ngoặt khi công bố trợ lý AI miễn phí dùng mô hình DeepSeek-V3 – được cho là “đứng đầu bảng xếp hạng mã nguồn mở và sánh ngang các mô hình đóng tiên tiến nhất” (DeepSeek hit by cyberattack as users flock to Chinese AI startup | Reuters). DeepSeek cho biết mô hình của họ chỉ dùng lượng dữ liệu nhỏ và chi phí huấn luyện “chỉ khoảng 6 triệu USD” – một con số cực thấp so với hàng trăm triệu USD để huấn luyện GPT-4 (DeepSeek hit by cyberattack as users flock to Chinese AI startup | Reuters). Mô hình DeepSeek-R1 (ra mắt giữa tháng 1/2025) cũng được tuyên bố có chi phí vận hành rẻ hơn ChatGPT 20-50 lần tùy tác vụ (DeepSeek sparks AI stock selloff; Nvidia posts record market-cap loss | Reuters) (DeepSeek sparks AI stock selloff; Nvidia posts record market-cap loss | Reuters). Xu hướng “AI giá rẻ” này cho thấy AI đang được dân chủ hóa: từ chỗ chỉ các đại gia mới làm được AI “triệu đô”, nay các nhóm nhỏ với ngân sách thấp cũng có thể huấn luyện mô hình mạnh nhờ tối ưu thuật toán và dùng phần cứng vừa phải (DeepSeek chỉ dùng GPU Nvidia H800 – phiên bản bị hạn chế của H100 – để huấn luyện) (DeepSeek sparks AI stock selloff; Nvidia posts record market-cap loss | Reuters) (DeepSeek hit by cyberattack as users flock to Chinese AI startup | Reuters). Kết quả là nhiều ứng dụng AI có thể chạy ngay trên PC hoặc điện thoại, thay vì phải truy cập siêu máy chủ đám mây (FPT: Nhà máy AI Việt Nam đi đúng tiến độ, DeepSeek không làm giảm nhu cầu GPU | Vietstock) (FPT: Nhà máy AI Việt Nam đi đúng tiến độ, DeepSeek không làm giảm nhu cầu GPU | Vietstock). Sự dịch chuyển này hứa hẹn mở rộng phạm vi ứng dụng AI (do chi phí rào cản giảm) nhưng cũng thách thức mô hình kinh doanh dựa trên phần cứng cao cấp và đám mây độc quyền.

2. Nguyên nhân điều chỉnh mạnh của cổ phiếu Nvidia (NVDA)

Nvidia đạt đỉnh tăng trưởng? Kết thúc 2024, Nvidia trở thành công ty có vốn hóa lớn nhất thế giới (~3,5 nghìn tỷ USD) sau khi cổ phiếu tăng hơn 3 lần trong hai năm (Nvidia Stock Price Plunges, Tech Slides on Fears Over China’s DeepSeek AI – Markets Insider). Doanh thu và lợi nhuận tăng vọt nhờ nhu cầu GPU cho AI, nhưng giới đầu tư bắt đầu lo ngại đỉnh tăng trưởng đã qua. Báo cáo đầu năm 2025 cho thấy tốc độ tăng doanh thu đang chậm lại: quý gần nhất Nvidia dự báo doanh thu tăng ~65% YoY – cao nhưng thấp hơn nhiều mức tăng 100%+ của các quý trước (Nvidia’s optimistic forecast fails to convince Wall Street | Reuters). Biên lợi nhuận gộp cũng được dự báo giảm còn ~71%, thấp nhất trong hơn một năm (Nvidia’s optimistic forecast fails to convince Wall Street | Reuters). Việc tăng trưởng “bình thường hóa” này khiến giới phân tích thất vọng do đã quen với những cú “beat and raise” liên tục trong cao trào AI (Nvidia’s optimistic forecast fails to convince Wall Street | Reuters). Nhìn chung, sau hai năm bùng nổ, Nvidia đang bước vào giai đoạn tăng trưởng chậm hơn và định giá quá cao bắt đầu khiến nhà đầu tư thận trọng (Nvidia’s optimistic forecast fails to convince Wall Street | Reuters) (DeepSeek sparks AI stock selloff; Nvidia posts record market-cap loss | Reuters).

Cạnh tranh từ các mô hình AI giá rẻ: Cú sốc trực tiếp dẫn đến đợt bán tháo cuối tháng 1/2025 là sự xuất hiện của DeepSeek. Nhà đầu tư lo ngại mô hình AI chi phí thấp của Trung Quốc sẽ đe dọa vị thế thống trị của các công ty dẫn đầu AI như Nvidia, OpenAI… (Cổ phiếu FPT bị khối ngoại bán ròng mạnh nhất sàn chứng khoán, ‘hở room’ lớn nhất nhiều năm – Tuổi Trẻ Online) (Cổ phiếu FPT bị khối ngoại bán ròng mạnh nhất sàn chứng khoán, ‘hở room’ lớn nhất nhiều năm – Tuổi Trẻ Online). Chỉ trong tuần ra mắt, trợ lý AI miễn phí của DeepSeek đã vượt ChatGPT về lượt tải trên kho ứng dụng Apple Store (DeepSeek sparks AI stock selloff; Nvidia posts record market-cap loss | Reuters), chứng tỏ sức hấp dẫn lớn. Sự kiện này khiến thị trường lo ngại toàn bộ “câu chuyện AI” có thể bị đảo lộn – nếu DeepSeek thật sự là “mousetrap” (cái bẫy chuột tốt hơn) thì nhu cầu xây dựng các siêu hệ thống AI tốn kém sẽ giảm mạnh (DeepSeek sparks AI stock selloff; Nvidia posts record market-cap loss | Reuters). Nói cách khác, AI có thể sớm trở nên phổ biến với chi phí rẻ, làm giảm nhu cầu chip cao cấp, điện toán đám mây và trung tâm dữ liệu lớn vốn là động lực tăng trưởng chính của Nvidia (DeepSeek sparks AI stock selloff; Nvidia posts record market-cap loss | Reuters). Trước viễn cảnh này, nhà đầu tư đã “tháo chạy” khỏi các cổ phiếu AI dẫn đầu. Phiên 27/1, Nvidia sụt gần 17% – mức giảm vốn hóa trong một ngày kỷ lục trên TTCK Mỹ (~593 tỷ USD) (DeepSeek sparks AI stock selloff; Nvidia posts record market-cap loss | Reuters). Nhiều cổ phiếu chip khác cũng lao dốc: Broadcom -17%, Marvell -19%, đẩy chỉ số bán dẫn Philadelphia giảm 9,2% (mạnh nhất từ 2020) (DeepSeek sparks AI stock selloff; Nvidia posts record market-cap loss | Reuters) (DeepSeek sparks AI stock selloff; Nvidia posts record market-cap loss | Reuters). Đây được ví như “khoảnh khắc Sputnik” của ngành AI – khi một bước tiến bất ngờ từ đối thủ (DeepSeek R1) làm lung lay niềm tin vào thế áp đảo của các ông lớn Mỹ (DeepSeek sparks AI stock selloff; Nvidia posts record market-cap loss | Reuters). Tuy nhiên, cần lưu ý rằng mối đe dọa từ DeepSeek hiện mới ở mức tiềm năng. Một số chuyên gia cho rằng phản ứng thị trường là quá đà: DeepSeek R1 được thiết kế để chạy trên thiết bị cá nhân (điện thoại, PC) nhằm cạnh tranh với ChatGPT về ứng dụng đầu cuối, chứ không trực tiếp thay thế nhu cầu GPU ở các trung tâm dữ liệu lớn (DeepSeek sparks AI stock selloff; Nvidia posts record market-cap loss | Reuters). Thực tế, DeepSeek cũng phải dùng GPU Nvidia (dòng H800) để huấn luyện mô hình của họ (DeepSeek hit by cyberattack as users flock to Chinese AI startup | Reuters). Do đó, ảnh hưởng dài hạn đến doanh số Nvidia chưa chắc nghiêm trọng như thị trường lo sợ, đặc biệt khi nhu cầu AI vẫn tăng và Nvidia có hệ sinh thái phần mềm CUDA thống trị giúp giữ chân khách hàng.

Ảnh hưởng của lệnh cấm xuất khẩu chip Mỹ: Từ 2021, chính phủ Mỹ (dưới thời ông Biden) đã liên tục mở rộng các lệnh hạn chế xuất khẩu chip AI cao cấp sang Trung Quốc, nhằm cản trở năng lực AI của đối thủ (DeepSeek hit by cyberattack as users flock to Chinese AI startup | Reuters). Nvidia và AMD vì thế không được bán các GPU mạnh nhất (A100/H100, MI250/MI300) sang Trung Quốc, mà phải sản xuất phiên bản giảm tốc (A800/H800) cho thị trường này. Điều này được dự báo kìm hãm tăng trưởng dài hạn của Nvidia, bởi Trung Quốc là thị trường AI lớn thứ hai thế giới. Năm 2024, doanh thu Trung Quốc đóng góp khoảng 20-25% doanh thu data center của Nvidia, và nếu hạn chế thắt chặt hơn nữa (Mỹ từng cân nhắc cấm cả dòng H800 (DeepSeek hit by cyberattack as users flock to Chinese AI startup | Reuters)), thị phần Nvidia có nguy cơ suy giảm. Mặt khác, hiệu quả của lệnh cấm đang bị đặt dấu hỏi lớn sau sự trỗi dậy của DeepSeek. Startup này tuyên bố chỉ dùng các chip kém mạnh nhất mà Mỹ vẫn cho phép (H800) mà vẫn đạt kết quả ngang ngửa mô hình tiên tiến của Mỹ (DeepSeek hit by cyberattack as users flock to Chinese AI startup | Reuters). Điều này khiến ngay cả các lãnh đạo công nghệ Mỹ cũng phải xem lại tác dụng của lệnh cấm (DeepSeek hit by cyberattack as users flock to Chinese AI startup | Reuters). Nói cách khác, xuất khẩu bị cấm không ngăn được Trung Quốc phát triển AI, trong khi lại làm Nvidia, AMD mất đi doanh thu tiềm năng. Dưới góc độ thị trường, khả năng Mỹ sẽ điều chỉnh chính sách chip (nới lỏng hoặc siết chặt thêm) tạo ra sự bất định cho cổ phiếu Nvidia/AMD. Đầu 2025, chính quyền mới ở Mỹ cũng có những tuyên bố khác nhau: cựu Tổng thống Biden trước khi rời nhiệm sở đã siết chặt thêm quy tắc (Chips, China, and a Lot of Money), trong khi tân Tổng thống Trump lại tỏ ý DeepSeek là “hồi chuông cảnh tỉnh” và có thể là “phát triển tích cực” thúc đẩy Mỹ đầu tư AI nhiều hơn (DeepSeek sparks AI stock selloff; Nvidia posts record market-cap loss | Reuters). Các công ty như Microsoft còn vận động chính quyền Mỹ nới lỏng hạn chế chip AI vì lo ngại bất lợi cho doanh nghiệp Mỹ (Microsoft urges Trump to overhaul Biden’s last AI-chip export curbs). Những yếu tố chính trị-địa chính trị này tiếp tục tạo áp lực lên cổ phiếu Nvidia trong ngắn hạn do rủi ro mất thị trường và môi trường kinh doanh kém thuận lợi.

Chu kỳ bán dẫn và nhu cầu từ các hãng AI lớn giảm tốc: Ngành chip luôn có tính chu kỳ cao, và sau giai đoạn tăng nóng bất thường thì nguy cơ điều chỉnh là khó tránh. Trong hai năm qua, đại gia công nghệ đổ xô mua GPU để xây dựng hệ thống AI: Microsoft đầu tư cho OpenAI, xây cụm siêu máy tính; Google, Meta mua hàng chục nghìn GPU để huấn luyện mô hình riêng; Amazon, Oracle cũng tham gia cung cấp hạ tầng AI. Đến cuối 2024, nhiều hãng đã tạm đủ năng lực hạ tầng cho các dự án hiện tại, và có xu hướng tối ưu chi phí. Ví dụ, một báo cáo phân tích đầu 2025 cho biết Microsoft đã cắt giảm thuê thêm trung tâm dữ liệu – dấu hiệu cho thấy họ tạm thời không mở rộng hạ tầng quá nhanh như trước (Nvidia’s optimistic forecast fails to convince Wall Street | Reuters). Những tín hiệu này làm dấy lên lo ngại rằng chi tiêu cho GPU cao cấp có thể chững lại sau đợt cao trào. Ngoài ra, tình trạng thừa cung cục bộ cũng xuất hiện: các công ty đã đặt trước lượng lớn chip có thể không dùng hết ngay, dẫn đến chậm đơn hàng mới. Kết hợp với tâm lý thận trọng sau cú sốc DeepSeek, dễ hiểu vì sao thị trường dự báo Nvidia đã qua đỉnh tăng trưởng ngắn hạn và cổ phiếu cần một đợt điều chỉnh định giá lại. Thực tế, sau cú sụt tháng 1, Nvidia công bố báo cáo quý (2/2025) với kết quả tốt nhưng không đủ bùng nổ để “đốt cháy” hoài nghi của nhà đầu tư (Nvidia’s optimistic forecast fails to convince Wall Street | Reuters). Giá cổ phiếu khi đó vẫn dưới mức đỉnh, phản ánh sự cân bằng mới giữa kỳ vọng và thực tế cung-cầu.

Định giá ngành AI quá cao cần điều chỉnh: Trước điều chỉnh, nhiều cổ phiếu liên quan AI đã tăng nóng phi lý, tiềm ẩn nguy cơ “bong bóng”. Nvidia là ví dụ điển hình khi vốn hóa vượt 3 nghìn tỷ USD – gấp hơn 40 lần doanh thu năm, mức định giá cao hơn cả Apple, Microsoft dù quy mô lợi nhuận nhỏ hơn nhiều. Tương tự, các cổ phiếu “ăn theo AI” như Broadcom, Marvell, AMD, C3.ai… cũng leo dốc mạnh trong 2023. Giới phân tích đã cảnh báo về định giá phi thực tế, dựa quá nhiều vào kỳ vọng tương lai. Do đó, sự kiện DeepSeek hay tín hiệu giảm tốc chỉ là chất xúc tác khiến thị trường “tỉnh giấc” và điều chỉnh lại định giá hợp lý hơn. Trong phiên 27/1, các công ty hưởng lợi AI đều giảm: ngoài Nvidia và chip nói trên, Microsoft giảm ~2-4%, Alphabet -4%, Oracle (hỗ trợ OpenAI) -13.8% (DeepSeek sparks AI stock selloff; Nvidia posts record market-cap loss | Reuters), Meta -2%… Đây là sự điều chỉnh lành mạnh sau khi nhóm này đạt đỉnh cuối 2024 (Nvidia’s optimistic forecast fails to convince Wall Street | Reuters). Một quản lý quỹ mô tả: “Cơn sốt AI đã thổi phồng định giá và nâng thị trường chứng khoán lên mức cao mới” (DeepSeek sparks AI stock selloff; Nvidia posts record market-cap loss | Reuters); nếu DeepSeek tạo ra “mousetrap” tốt hơn thật, thì toàn bộ narrative (câu chuyện tăng trưởng) của nhóm AI sẽ phải định nghĩa lại (DeepSeek sparks AI stock selloff; Nvidia posts record market-cap loss | Reuters). Nói cách khác, thị trường cần xác định lại mức giá phù hợp, phân biệt giữa hype (kỳ vọng thổi phồng) và giá trị thực tế. Đợt điều chỉnh mạnh của Nvidia và nhóm AI đầu 2025 có thể xem là tín hiệu tái định giá của thị trường, cho thấy nhà đầu tư đã bớt “mù quáng” và bắt đầu đánh giá tỉnh táo hơn về triển vọng ngành AI.

3. Ảnh hưởng đến cổ phiếu FPT

Mối liên hệ giữa FPT và Nvidia: FPT là công ty công nghệ hàng đầu Việt Nam, đã tích cực đầu tư vào mảng AI những năm gần đây. Đặc biệt, FPT ký thỏa thuận hợp tác chiến lược với Nvidia vào 2024, công bố kế hoạch đầu tư 200 triệu USD xây dựng các “nhà máy AI” (AI Factory) dùng chip và nền tảng của Nvidia (Vietnam’s FPT to invest $200 mln in AI factory using Nvidia chips | Reuters). Với sự hỗ trợ từ Nvidia, FPT đặt mục tiêu phát triển dịch vụ điện toán GPU cho AI (GPU-as-a-service) tại Việt Nam và mở rộng sang Nhật, Hàn (Vietnam’s FPT to invest $200 mln in AI factory using Nvidia chips | Reuters). Nhờ hợp tác này, FPT trở thành đối tác tích hợp hệ thống toàn cầu của Nvidia, nằm trong mạng lưới cung cấp dịch vụ của hãng chip Mỹ (Cổ phiếu FPT bị khối ngoại bán ròng mạnh nhất sàn chứng khoán, ‘hở room’ lớn nhất nhiều năm – Tuổi Trẻ Online). Do đó, mặc dù FPT không phụ thuộc trực tiếp vào biến động giá cổ phiếu Nvidia, chiến lược kinh doanh AI của FPT có gắn chặt với hệ sinh thái Nvidia về công nghệ. FPT cũng tích cực nhập khẩu GPU Nvidia: cuối 2024 họ nhận lô hơn 1.000 chip H100 để triển khai trung tâm dữ liệu AI (Vietnam’s FPT to receive first large-scale shipment of more than …). Tóm lại, sự thành bại của mảng AI FPT phần nào liên hệ đến sản phẩm Nvidia – nếu GPU Nvidia gặp hạn chế hay nhu cầu suy giảm thì kế hoạch AI Factory của FPT cũng bị tác động.

Cú sốc Nvidia và vốn hóa FPT: Đợt bán tháo cổ phiếu AI toàn cầu cuối tháng 1/2025 không chỉ dừng ở phố Wall mà lan sang thị trường Việt Nam. Ngay sau kỳ nghỉ Tết Nguyên đán (đầu tháng 2/2025), cổ phiếu FPT – vốn được xem là “tiêu biểu cho nhóm công nghệ VN” – đã giảm mạnh theo xu hướng chung. Chỉ trong phiên 2/2/2025, FPT bị thổi bay khoảng 10.000 – 11.600 tỷ đồng vốn hóa (tương đương ~0,45-0,5 tỷ USD) (Cơn bão DeepSeek càn quét cổ phiếu công nghệ: FPT “bay” 10.000 …) (DeepSeek càn quét, vốn hóa FPT bốc hơi 11.600 tỷ, vẫn được gọi …). Từ đầu năm 2025 đến giữa tháng 3, thị giá FPT giảm tổng cộng khoảng 11%, làm vốn hóa sụt gần 1 tỷ USD về còn ~200.000 tỷ VND (FPT “bay” gần 1 tỷ USD vốn hoá từ đầu năm: Chuyện gì đang xảy ra?). Đáng chú ý, khối ngoại đã bán ròng rất mạnh FPT: chỉ riêng tháng 1-2, nhà đầu tư nước ngoài rút ròng ~2.300 tỷ VND ở FPT – mức lớn nhất trên HOSE thời gian này (Cổ phiếu FPT bị khối ngoại bán ròng mạnh nhất sàn chứng khoán, ‘hở room’ lớn nhất nhiều năm – Tuổi Trẻ Online). Tỷ lệ sở hữu nước ngoài của FPT giảm xuống 44.6%, lần đầu “hở room” (dư hạn mức) sau nhiều năm kín room (Cổ phiếu FPT bị khối ngoại bán ròng mạnh nhất sàn chứng khoán, ‘hở room’ lớn nhất nhiều năm – Tuổi Trẻ Online). Nguyên nhân chính của làn sóng bán tháo này là tâm lý lo ngại chung về cổ phiếu công nghệ AI sau “cú sốc DeepSeek” (Cổ phiếu FPT bị khối ngoại bán ròng mạnh nhất sàn chứng khoán, ‘hở room’ lớn nhất nhiều năm – Tuổi Trẻ Online). Nhà đầu tư e ngại kịch bản xấu nhất: AI giá rẻ sẽ khiến các dự án AI đắt đỏ kém hiệu quả, kéo theo các công ty đặt cược lớn vào AI (như FPT với Nvidia) khó đạt kỳ vọng. Ngoài ra, sau một năm 2024 FPT tăng rất mạnh (cổ phiếu lập đỉnh 42 lần trong năm, vốn hóa vượt 210k tỷ) (Cổ phiếu FPT bị khối ngoại bán ròng mạnh nhất sàn chứng khoán, ‘hở room’ lớn nhất nhiều năm – Tuổi Trẻ Online), việc chốt lời khi có biến cố là điều dễ hiểu. Tóm lại, cổ phiếu FPT đã điều chỉnh giảm đáng kể đồng pha với nhóm AI toàn cầu, cho thấy thị trường Việt Nam không “miễn nhiễm” trước biến động quốc tế, nhất là khi FPT ngày càng hội nhập sân chơi AI.

AI giá rẻ Trung Quốc có khiến FPT mất lợi thế? Ban lãnh đạo FPT cho rằng không – thậm chí còn nhìn nhận tích cực về xu hướng này. Trong báo cáo và chia sẻ với nhà đầu tư, FPT khẳng định sự ra đời của DeepSeek “không ảnh hưởng đáng kể đến hiệu quả của FPT AI Factory” (FPT “bay” gần 1 tỷ USD vốn hoá từ đầu năm: Chuyện gì đang xảy ra?). Ngược lại, các mô hình AI chi phí thấp như DeepSeek có thể thúc đẩy việc ứng dụng AI rộng rãi hơn tại các doanh nghiệp, tổ chức, từ đó mở ra thêm cơ hội cho các công ty công nghệ cung cấp dịch vụ AI như FPT (FPT “bay” gần 1 tỷ USD vốn hoá từ đầu năm: Chuyện gì đang xảy ra?). Nói cách khác, FPT tin rằng “giá rẻ hơn thì thị trường sẽ lớn hơn” – nhiều khách hàng sẵn sàng ứng dụng AI khi rào cản chi phí giảm, và FPT có thể hỗ trợ họ tích hợp AI (ví dụ triển khai các giải pháp dựa trên mô hình mã nguồn mở). Thực tế, mảng dịch vụ CNTT (IT services) và chuyển đổi số của FPT có thể hưởng lợi nếu doanh nghiệp Việt Nam tăng nhu cầu tư vấn, triển khai AI giá rẻ. Công ty chứng khoán SSI cũng đồng tình rằng DeepSeek có thể là “điểm cộng” cho FPT về dài hạn, thúc đẩy FPT điều chỉnh cách tiếp cận AI theo hướng tối ưu chi phí cho khách hàng (Chứng khoán SSI: DeepSeek có thể là điểm cộng cho FPT, nhà máy AI Factory sẽ hoàn thành vào tháng 3) (Chứng khoán SSI: DeepSeek có thể là điểm cộng cho FPT, nhà máy AI Factory sẽ hoàn thành vào tháng 3). FPT đã chuẩn bị đón đầu xu hướng này: từ việc đào tạo nhân lực AI (thành lập ĐH FPT AI Quy Nhơn, hợp tác các tổ chức AI toàn cầu) đến việc sẵn sàng tích hợp các mô hình tiên tiến nhất cho khách hàng (Chứng khoán SSI: DeepSeek có thể là điểm cộng cho FPT, nhà máy AI Factory sẽ hoàn thành vào tháng 3). Hơn nữa, lợi thế của FPT nằm ở hiểu biết thị trường địa phương và năng lực “may đo” giải pháp AI cho tiếng Việt, doanh nghiệp Việt – lĩnh vực mà các mô hình chung chung của Trung Quốc hay Mỹ khó thay thế hoàn toàn. FPT cũng có thể tận dụng chính các mô hình mở như DeepSeek, Llama… trên hạ tầng GPU của mình để cung cấp dịch vụ hiệu quả hơn thay vì chỉ dựa vào mô hình đắt đỏ. Vì vậy, có cơ sở để tin rằng FPT không mất lợi thế cạnh tranh, miễn là hãng nhanh nhạy nắm bắt công nghệ AI mới và đáp ứng nhu cầu tối ưu chi phí cho khách hàng.

Dòng tiền vào AI thay đổi ra sao? Ngắn hạn, sự cố DeepSeek làm dòng tiền đầu tư vào AI chững lại. Trên thị trường quốc tế, nhiều quỹ đã giảm tỷ trọng cổ phiếu công nghệ đầu 2025, chuyển sang tài sản an toàn hơn. Ở Việt Nam, khối ngoại bán ròng mạnh FPT và một số bluechip khác sau kỳ nghỉ Tết, trái với thông lệ họ thường mua ròng tháng 1 hàng năm (Cổ phiếu FPT bị khối ngoại bán ròng mạnh nhất sàn chứng khoán, ‘hở room’ lớn nhất nhiều năm – Tuổi Trẻ Online) (Cổ phiếu FPT bị khối ngoại bán ròng mạnh nhất sàn chứng khoán, ‘hở room’ lớn nhất nhiều năm – Tuổi Trẻ Online). Điều này cho thấy tâm lý e ngại rủi ro AI đã ảnh hưởng đến quyết định phân bổ vốn. Tuy nhiên, nhiều chuyên gia cho rằng đây chỉ là bước điều chỉnh tạm thời, chứ chưa phải rút vốn khỏi AI dài hạn. Quản lý quỹ Synovus Trust (Mỹ) nhận định đợt bán tháo Nvidia cuối tháng 1 là “phản ứng thái quá” và ông coi đó là cơ hội mua thêm cổ phiếu công nghệ tốt với giá rẻ (DeepSeek sparks AI stock selloff; Nvidia posts record market-cap loss | Reuters). Thực tế sau cú sụt, thị trường dần ổn định và dòng tiền quay lại một phần: tính đến giữa 3/2025, cổ phiếu Nvidia đã nhích lên ~10% từ đáy (DeepSeek sparks AI stock selloff; Nvidia posts record market-cap loss | Reuters). Xu hướng đầu tư dài hạn vào AI vẫn hiện hữu, đặc biệt là vốn của các doanh nghiệp vào hạ tầng AI. Ví dụ, SoftBank vẫn cam kết 19 tỷ USD vào liên doanh hạ tầng AI “Stargate” cùng OpenAI và Oracle (DeepSeek sparks AI stock selloff; Nvidia posts record market-cap loss | Reuters); FPT không có kế hoạch cắt giảm khoản đầu tư 200 triệu USD cho AI Factory của mình (dự kiến giải ngân 5 năm) (Cổ phiếu FPT bị khối ngoại bán ròng mạnh nhất sàn chứng khoán, ‘hở room’ lớn nhất nhiều năm – Tuổi Trẻ Online). Do vậy, có thể nói dòng tiền đang tái phân bổ: rút bớt khỏi những chỗ quá nóng, nhưng vẫn chảy vào các dự án AI có tính khả thi và hiệu quả cao hơn. Nhà đầu tư trở nên chọn lọc hơn thay vì phong trào “đổ tiền ào ạt” như 2023. Và liệu FPT là chỗ quá nóng hay không? Có thể dựa vào mức điều chỉnh của FPT từ tết đến nay, so với các cổ phiếu công nghệ Mỹ. Mức giảm chỉ 14%, cho thấy FPT là cổ phiếu mạnh so với mặt bằng chung cổ công nghệ thế giới.

Chiến lược của FPT thích ứng thay đổi: Trước biến động của ngành, FPT tỏ ra chủ động và linh hoạt trong điều chỉnh chiến lược AI. Trước hết, FPT khẳng định tiếp tục đúng tiến độ xây dựng AI Factory tại Việt Nam và Nhật Bản. Đến giữa 2/2025, trung tâm AI tại Việt Nam đã hoàn thành ~80% hạ tầng theo kế hoạch (Chứng khoán SSI: DeepSeek có thể là điểm cộng cho FPT, nhà máy AI Factory sẽ hoàn thành vào tháng 3). FPT đặt mục tiêu mảng AI Factory/GPU dịch vụ đạt 40 triệu USD doanh thu năm 2025 (FPT: Nhà máy AI Việt Nam đi đúng tiến độ, DeepSeek không làm giảm nhu cầu GPU | Vietstock) (FPT: Nhà máy AI Việt Nam đi đúng tiến độ, DeepSeek không làm giảm nhu cầu GPU | Vietstock). Dù SSI Research có giảm nhẹ dự phóng lợi nhuận 2025 của FPT (~3%) do thận trọng về tiến độ AI Factory (Chứng khoán SSI: DeepSeek có thể là điểm cộng cho FPT, nhà máy …), ban lãnh đạo vẫn tự tin nhu cầu GPU sẽ tiếp tục tăng trưởng bất chấp sự nổi lên của các mô hình mới như DeepSeek (FPT: Nhà máy AI Việt Nam đi đúng tiến độ, DeepSeek không làm giảm nhu cầu GPU | Vietstock) (FPT: Nhà máy AI Việt Nam đi đúng tiến độ, DeepSeek không làm giảm nhu cầu GPU | Vietstock). Song song, FPT cho biết sẽ điều chỉnh cách tiếp cận phát triển AI cho khách hàng, tập trung nhiều hơn vào phương án tối ưu chi phí thay vì chạy đua mô hình lớn tốn kém (Chứng khoán SSI: DeepSeek có thể là điểm cộng cho FPT, nhà máy AI Factory sẽ hoàn thành vào tháng 3). Điều này có nghĩa là FPT sẵn sàng tích hợp các giải pháp AI “nhẹ mà tinh”, sử dụng mô hình mã nguồn mở hoặc tùy biến mô hình nhỏ cho khách, thay vì chỉ dựa vào các model khổng lồ đắt đỏ. Chiến lược “AI thực dụng” này phù hợp với xu thế thị trường sau cú sốc DeepSeek. Ngoài ra, FPT tiếp tục củng cố hệ sinh thái AI toàn diện: từ đào tạo nhân lực (1.500 sinh viên ngành chip được tuyển năm 2024, mở rộng trường AI) (Chứng khoán SSI: DeepSeek có thể là điểm cộng cho FPT, nhà máy AI Factory sẽ hoàn thành vào tháng 3) (Chứng khoán SSI: DeepSeek có thể là điểm cộng cho FPT, nhà máy AI Factory sẽ hoàn thành vào tháng 3), đến tìm kiếm đất xây thêm tổ hợp công nghệ (như tại Thái Bình) (FPT “bay” gần 1 tỷ USD vốn hoá từ đầu năm: Chuyện gì đang xảy ra?), hợp tác với đối tác nước ngoài về dữ liệu, điện toán đám mây. Tất cả nhằm đảm bảo FPT có đủ “nội lực” để tham gia cuộc chơi AI lâu dài. Nhìn chung, FPT đang thích ứng tích cực: vừa kiên định với mục tiêu trở thành trung tâm AI của khu vực, vừa điều chỉnh linh hoạt để phù hợp bối cảnh mới (ưu tiên hiệu quả chi phí, thị trường ngách, liên kết nguồn mở). Đây là hướng đi cần thiết để vượt qua giai đoạn điều chỉnh và nắm bắt cơ hội khi ngành AI bước vào chu kỳ tăng trưởng bền vững hơn.

4. Ảnh hưởng của AI giá rẻ đến thị trường chip bán dẫn toàn cầu

Nhu cầu chip AI cao cấp có thể chững lại: Sự xuất hiện của AI “giá rẻ” như DeepSeek đặt ra viễn cảnh giảm nhu cầu đối với chip tăng tốc cao cấp (GPU/TPU chuyên dụng) trong trung hạn. Nếu nhiều tác vụ AI có thể được xử lý bằng mô hình gọn nhẹ trên thiết bị cá nhân hoặc máy chủ nhỏ, khách hàng lớn sẽ bớt phụ thuộc vào việc mua số lượng lớn GPU đắt tiền. Như chuyên gia Brian Jacobsen nhận định, một “mousetrap” như DeepSeek có thể đồng nghĩa với “ít nhu cầu chip hơn, ít cần xây dựng thêm điện toán công suất cao và trung tâm dữ liệu lớn” (DeepSeek sparks AI stock selloff; Nvidia posts record market-cap loss | Reuters). Điều này ảnh hưởng trực tiếp đến các hãng như Nvidia, AMD – vốn thu phần lớn doanh thu từ bán chip AI hiệu năng cao cho các data center. Nvidia đã cảm nhận ngay tác động: chỉ một ngày bán tháo do DeepSeek đã làm mất hơn nửa nghìn tỷ USD vốn hóa, phản ánh lo ngại về sự thừa thãi của GPU cao cấp (Nvidia’s optimistic forecast fails to convince Wall Street | Reuters) (Nvidia’s optimistic forecast fails to convince Wall Street | Reuters). AMD (với dòng MI300 cạnh tranh H100) cũng sẽ khó khăn hơn: thị trường tiềm năng mà họ nhắm đến để giành từ tay Nvidia có nguy cơ thu hẹp nếu khách hàng cắt giảm ngân sách AI. Thực tế, cổ phiếu AMD cũng nằm trong nhóm bị bán mạnh đầu 2025 (chỉ số SOX giảm sâu) do nhà đầu tư suy luận: “Nếu Nvidia còn khó, AMD sao tránh khỏi”. Trong khi đó, Intel – vốn đang tụt lại trong cuộc đua AI – có thể không mất nhiều thị phần (vì chưa có bao nhiêu), nhưng cũng chịu áp lực phải tái định hướng. Intel đang phát triển dòng tăng tốc Gaudi và GPU Ponte Vecchio cho AI, nhưng nếu xu hướng chuộng giải pháp tiết kiệm (ví dụ dùng nhiều CPU/GPU phổ thông thay cho ít GPU “khủng”), Intel có thể tập trung quảng bá ưu thế hạ tầng CPU rộng lớn của mình. Chẳng hạn, mô hình nhỏ chạy phân tán trên nhiều CPU server có thể là lựa chọn cho doanh nghiệp muốn tận dụng hệ thống có sẵn thay vì mua GPU mới. Tóm lại, các nhà sản xuất chip AI hàng đầu sẽ phải đối mặt với giai đoạn nhu cầu tăng chậm lại hoặc cơ cấu nhu cầu thay đổi – từ chỗ khách hàng đua mua chip mạnh nhất mọi giá sang cân nhắc phương án tối ưu chi phí hơn.

Tranh cãi: AI giá rẻ là mối đe dọa thực sự hay chỉ nhất thời? Hiện có hai luồng ý kiến trong ngành bán dẫn. Một bên lo ngại AI giá rẻ sẽ làm suy giảm vĩnh viễn thị trường chip cao cấp, tương tự cách điện thoại cấu hình tầm trung đã bóp nghẹt phân khúc điện thoại cao cấp khi “đủ dùng”. Họ ví DeepSeek như Sputnik – báo hiệu cuộc đua mới mà Mỹ (và Nvidia) có thể mất dần thế áp đảo (DeepSeek sparks AI stock selloff; Nvidia posts record market-cap loss | Reuters). Bên kia thì cho rằng tác động chỉ ngắn hạn và bị thổi phồng. Nvidia lập luận DeepSeek thực chất bổ sung cho hệ sinh thái AI (giúp phổ cập AI), rốt cục sẽ tăng tổng nhu cầu chip khi AI hiện diện khắp nơi. Quả vậy, ngay cả khi mô hình tối ưu hơn, số lượng ứng dụng triển khai AI sẽ nhiều lên, và tổng lượng tính toán có thể tiếp tục tăng (dù phân bổ khác trước). Một lãnh đạo quỹ nhận xét DeepSeek R1 chủ yếu cạnh tranh ở mảng ứng dụng đầu cuối (với OpenAI, Meta) chứ không ảnh hưởng trực tiếp đến việc bán chip của Nvidia, AMD (DeepSeek sparks AI stock selloff; Nvidia posts record market-cap loss | Reuters). Nvidia thậm chí ca ngợi DeepSeek R1 là “một bước tiến AI tuyệt vời” cho cộng đồng (Nvidia calls China’s DeepSeek R1 model ‘an excellent AI … – CNBC). Hãng này tin rằng khi AI rẻ hơn và phổ biến hơn, người ta sẽ nghĩ ra nhiều ứng dụng mới đòi hỏi phần cứng mạnh hơn hiện tại, tạo ra chu kỳ nhu cầu mới (ví dụ xe tự lái, robot thông minh vẫn cần chip cao cấp). Thực tế có thể nằm ở giữa hai thái cực: thị trường chip AI sẽ phân hóa rõ hơn sau giai đoạn “thổi bong bóng”. Các chip GPU/TPU cao cấp vẫn cần cho tác vụ đỉnh cao (huấn luyện mô hình lớn, xử lý dữ liệu khổng lồ), nhưng tốc độ tăng trưởng có lẽ không còn bùng nổ ồ ạt mà đi vào ổn định và có trọng tâm hơn (bán cho ít khách hơn nhưng chuyên sâu). Còn phân khúc chip tầm trung và chip chuyên dụng giá rẻ cho AI sẽ mở rộng nhanh, phục vụ thị trường đại chúng. Ví dụ: chip AI edge (trên thiết bị IoT, ô tô) và GPU phổ thông có thể bán rất chạy khi hàng loạt ứng dụng AI nhúng ra đời. Vì vậy, các hãng chip lớn đang điều chỉnh chiến lược: Nvidia ngoài dòng datacenter A/H đã tung ra hàng loạt sản phẩm cho edge (Jetson Orin), cho PC (card RTX với nhân Tensor hỗ trợ AI)… AMD cũng tích hợp nhân AI (XDNA) vào CPU và ra GPU Radeon mới nhắm cả gaming lẫn AI nhẹ. Intel đẩy mạnh các bộ tăng tốc AI trên CPU Xeon (AMX, Gaudi) để tranh thủ xu hướng tận dụng CPU. Cả ba ông lớn đều đang đa dạng hóa danh mục để không bỏ lỡ phân khúc AI giá rẻ đang lên.

Ảnh hưởng đến chuỗi cung ứng bán dẫn: Làn sóng AI giá rẻ có tác động lan truyền tới toàn bộ chuỗi cung ứng chip, từ xưởng đúc đến thiết bị sản xuất và vật liệu. Thời gian qua, sự khát khao GPU cao cấp khiến TSMC phải tăng công suất tiến trình tiên tiến (5nm/4nm) phục vụ Nvidia, cũng như Samsung và các foundry khác chạy đua. Nếu nhu cầu những chip “khủng” này giảm tốc, các xưởng đúc có thể đối mặt thời kỳ dư thừa công suất cao cấp và phải điều chỉnh kế hoạch đầu tư. Ví dụ, cổ phiếu ASML (hãng cung cấp máy EUV cho sản xuất chip tiên tiến) đã giảm ~7-8% ngay khi thị trường nghi ngại về tương lai tăng trưởng của chip AI (DeepSeek sparks AI stock selloff; Nvidia posts record market-cap loss | Reuters) (Nvidia Stock Price Plunges, Tech Slides on Fears Over China’s DeepSeek AI – Markets Insider). Ngược lại, nếu phân khúc chip trung cấp (28nm-7nm) cho AI giá rẻ bùng nổ, các nhà sản xuất có thể phải mở rộng năng lực ở tiến trình cũ hơn – điều từng xảy ra với chip IoT. Về vật liệu, nhu cầu HBM (bộ nhớ băng thông cao) – linh kiện thiết yếu cho GPU cao cấp – có thể giảm nếu ít GPU “flagship” được bán ra, ảnh hưởng các công ty như SK Hynix, Samsung (nhà cung cấp HBM chính). Toàn bộ chuỗi cung ứng siêu máy tính AI (từ bộ nguồn, tản nhiệt đến linh kiện quang kết nối) cũng sẽ tăng trưởng chậm lại. Thay vào đó, chuỗi cung ứng thiết bị AI cá nhân (smartphone, camera thông minh, thiết bị IoT có AI) sẽ được hưởng lợi khi AI giá rẻ thúc đẩy sản phẩm mới. Thị trường đã cho thấy dấu hiệu chuyển dịch: cổ phiếu Advantest (hãng thiết bị test chip cho Nvidia) giảm ~8.6% sau cú sốc DeepSeek (Nvidia Stock Price Plunges, Tech Slides on Fears Over China’s DeepSeek AI – Markets Insider), trong khi Qualcomm và Mediatek (sản xuất chip điện thoại hỗ trợ AI) ít biến động hơn. Về chiến lược, các công ty chip hàng đầu đang tái định vị chuỗi cung ứng để thích nghi. Nvidia tăng cường hợp tác đa dạng đối tác (mở trung tâm R&D tại Việt Nam, hợp tác sản xuất với Intel Foundry) nhằm linh hoạt nguồn cung và chi phí (NVIDIA to Open Vietnam R&D Center to Bolster AI Development) (Vietnam’s FPT to invest $200 mln in AI factory using Nvidia chips). AMD và Intel cũng tối ưu dòng sản phẩm để giảm phụ thuộc vào một hai “bom tấn” mà mở rộng ra nhiều sản phẩm nhỏ hơn nhưng số lượng lớn. Nhìn chung, AI giá rẻ đang tái định hình thị trường bán dẫn: thay vì tập trung “siêu chip” cho vài khách lớn, tương lai có thể là hệ sinh thái các chip chuyên dụng đa dạng phục vụ muôn vàn ứng dụng AI. Các công ty chip muốn giữ vững vị thế sẽ phải nhanh chóng thích nghi chuỗi cung ứng và danh mục sản phẩm theo hướng linh hoạt, chi phí-hiệu quả hơn, thay vì chỉ chạy đua sức mạnh như trước.

Kết luận: Đợt điều chỉnh giá cổ phiếu AI vừa qua có thể chỉ là tạm thời trong chu kỳ tăng dài hạn của AINgành AI toàn cầu từ đầu 2025 đang trải qua bước chuyển mình quan trọng. Sự hưng phấn quá mức nhường chỗ cho cái nhìn thực tế hơn về chi phí và hiệu quả. Đợt điều chỉnh giá cổ phiếu AI vừa qua, mà Nvidia và FPT là những ví dụ, có thể chỉ là tạm thời trong chu kỳ tăng dài hạn của AI, nhưng cũng có thể báo hiệu một điểm uốn: AI sẽ đi vào giai đoạn phổ cập và tối ưu hóa chi phí. Những công ty dẫn đầu nếu biết tự điều chỉnh (như Nvidia đầu tư đa hướng, FPT linh hoạt mô hình kinh doanh) thì vẫn nắm giữ vai trò quan trọng. Ngược lại, ai chủ quan có thể bị vượt mặt trong môi trường mới. Các nhà đầu tư cần theo dõi sát sao diễn biến công nghệ (AI mở, AI giá rẻ) cũng như địa chính trị (chính sách xuất khẩu chip) để đánh giá đúng giá trị doanh nghiệp AI. AI vẫn là xu hướng tương lai, nhưng câu chuyện tăng trưởng đã phức tạp hơn nhiều so với một năm trước. Việc định giá lại ngành AI vừa qua có thể xem như bước sàng lọc cần thiết, giúp thị trường lành mạnh hơn trước khi tăng tốc trở lại trên nền tảng những thay đổi mang tính cách mạng trong công nghệ AI.

Nguồn tham khảo: Reuters, Bloomberg, CNBC, CafeF, Tuổi Trẻ, Vietstock, SSI Research, v.v. (DeepSeek sparks AI stock selloff; Nvidia posts record market-cap loss | Reuters) (Nvidia’s optimistic forecast fails to convince Wall Street | Reuters) (FPT “bay” gần 1 tỷ USD vốn hoá từ đầu năm: Chuyện gì đang xảy ra?) (Chứng khoán SSI: DeepSeek có thể là điểm cộng cho FPT, nhà máy AI Factory sẽ hoàn thành vào tháng 3) (FPT: Nhà máy AI Việt Nam đi đúng tiến độ, DeepSeek không làm giảm nhu cầu GPU | Vietstock)