VIỆT NAM – HOA KỲ ĐIỆN ĐÀM CẤP CAO: BIẾN THUẾ QUAN THÀNH CƠ HỘI CHIẾN LƯỢC

Phân tích từ TSI Research

Trong bối cảnh thương mại toàn cầu đang căng thẳng bởi làn sóng thuế quan mới từ Hoa Kỳ, cuộc điện đàm tối nay (4/4) giữa Tổng Bí thư Tô Lâm và Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đã mang lại một làn gió khác biệt – khi cả hai bên không nhấn mạnh sự đối đầu, mà cùng mở ra cánh cửa đàm phán chiến lược, đầy thiện chí và thực dụng.

Một cuộc gọi – nhiều thông điệp lớn

Theo thông tin chính thức, Tổng Bí thư Tô Lâm và Tổng thống Donald Trump đã có cuộc điện đàm trao đổi về quan hệ song phương Việt Nam – Hoa Kỳ, đặc biệt trong lĩnh vực kinh tế, thương mại và đầu tư. Cuộc trao đổi diễn ra trong không khí cởi mở, thực chất và mang thông điệp chính trị rõ ràng: Hai nước không muốn để căng thẳng thuế quan làm chệch hướng hợp tác chiến lược đang phát triển tốt đẹp.

Điểm nhấn mạnh mẽ nhất trong cuộc đối thoại là tuyên bố của Tổng Bí thư Tô Lâm: Việt Nam sẵn sàng đàm phán với Mỹ để đưa mức thuế nhập khẩu về 0% đối với hàng hóa từ Hoa Kỳ, đồng thời thể hiện rõ cam kết sẽ tăng cường nhập khẩu từ Mỹ và tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp Hoa Kỳ đầu tư tại Việt Nam. Về phần mình, Tổng thống Trump không chỉ hưởng ứng lời mời đàm phán, mà còn ngay lập tức đăng tải trên mạng xã hội Truth Social lời cảm ơn, khen ngợi thiện chí của Việt Nam và khẳng định mong muốn gặp lại Tổng Bí thư Tô Lâm trong tương lai gần.

Thuế quan không còn là vũ khí, mà là bàn đàm phán

Cuộc điện đàm lần này không chỉ mang tính biểu tượng mà còn thể hiện sự tinh tế trong cách tiếp cận chính sách của cả hai phía. Đối với Hoa Kỳ, việc áp thuế cao lên hàng hóa Việt Nam không nhằm mục tiêu triệt tiêu chuỗi cung ứng – điều đã được phân tích rõ là phi thực tế về mặt chi phí, nhân lực và chiến lược địa chính trị. Ngược lại, đó là cách để Washington gây sức ép nhằm tái định hình cán cân thương mại, vốn đang nghiêng mạnh về phía Việt Nam, như trong bài phân tích chúng tôi đã thực hiện sáng nay:

Lý do Mỹ đánh thuế cao VN: ĐÒN MẶC CẢ CHIẾN LƯỢC, CHẮC CHẮN KHÔNG MUỐN RÚT CHUỖI CUNG ỨNG

Tuy nhiên, điều bất ngờ và đáng khen ngợi là cách Việt Nam phản ứng. Không đáp trả bằng biện pháp đối đầu, không né tránh, Việt Nam đã chọn “nghệ thuật đối trọng mềm”: đề xuất đàm phán, mở cửa thị trường cho hàng hóa Mỹ, đồng thời khẳng định sự sẵn sàng tiếp tục là trung tâm trong chuỗi cung ứng toàn cầu – nhất là trong bối cảnh Mỹ đang muốn xây dựng các liên minh kinh tế để cạnh tranh với Trung Quốc.

Chiến lược song phương mới đang được khởi động

Tuyên bố “đưa thuế về 0%” có thể chỉ là khởi đầu cho một hiệp định song phương toàn diện trong tương lai gần. Điều này không chỉ giúp giải quyết áp lực ngắn hạn từ thuế quan, mà còn mở ra cơ hội chiến lược dài hạn: giúp Việt Nam tiếp cận sâu hơn vào thị trường Mỹ – nền kinh tế lớn nhất thế giới, đồng thời gia tăng đầu tư chất lượng cao vào các ngành chiến lược như công nghệ, bán dẫn, năng lượng, hàng không.

Đối với Mỹ, Việt Nam không đơn thuần là một đối tác thương mại. Đó là một “bến cảng an toàn” trong làn sóng tái cấu trúc chuỗi cung ứng toàn cầu hậu COVID và xung đột địa chính trị. Là quốc gia có 17 hiệp định thương mại tự do, chi phí lao động cạnh tranh, vị trí chiến lược gần Trung Quốc, Việt Nam đang nổi lên là trung tâm sản xuất lý tưởng trong chiến lược “China+1” của các tập đoàn Mỹ.

Từ thuế quan sang ngoại giao kinh tế hiện đại

Cuộc điện đàm giữa hai nguyên thủ quốc gia không chỉ làm dịu đi không khí căng thẳng vì thuế, mà còn định hình lại cách nhìn về chính sách thương mại quốc tế hiện đại: thuế không chỉ là công cụ bảo hộ, mà là công cụ đàm phán – mặc cả – tái thiết quan hệ.

Việt Nam đang cho thấy mình đủ bản lĩnh, đủ linh hoạt để chơi cuộc chơi lớn: không đối đầu, không nhượng bộ, mà chọn đàm phán sòng phẳng, bình đẳng và chiến lược. Đó là thông điệp lớn nhất từ cuộc gọi tưởng chừng ngắn ngủi – nhưng sẽ còn vang vọng trong các vòng đàm phán thương mại song phương sắp tới.

Thay lời kết, đây là khoảnh khắc chuyển giao quan trọng: từ “cuộc chiến thuế” sang “cơ hội song phương mới”. Một bên là nền kinh tế đang trỗi dậy, bên kia là siêu cường toàn cầu – và ở giữa là sự đồng thuận hiếm có: hãy nói chuyện như hai đối tác, thay vì tranh chấp như hai đối thủ.