Nguyên tắc 1. Nhổ cỏ, Chăm hoa
Việc quản lý danh mục cổ phiếu không khác gì chăm sóc một khu vườn. Nếu không chăm chút, những khóm hoa đẹp sẽ nhanh chóng bị che lấp bởi cỏ dại, khiến bạn bối rối và mệt mỏi. Nghiêm trọng hơn, một danh mục đầu tư bị quản lý sai lầm có thể gây thiệt hại lớn, làm xáo trộn tâm lý, ảnh hưởng tiêu cực đến công việc và cuộc sống của bạn. Các cổ phiếu trong danh mục đầu tư cũng cần được theo dõi sát sao như chăm sóc vườn hoa, thậm chí còn hơn thế. Và nếu cỏ dại xuất hiện, đừng ngần ngại “nhổ tận gốc”.
Làm thế nào để phân biệt cỏ dại với hoa? Dễ lắm! Hãy để thị trường cho bạn biết. Cổ phiếu tăng giá nhiều nhất từ nơi bạn mua là hoa; cổ phiếu giảm giá nhiều nhất, hoặc tăng giá ít nhất, là cỏ dại. Giả sử bạn có 5 cổ phiếu, trong đó 1 cổ phiếu tăng 15%, 1 cổ phiếu khác tăng 7%, 1 cổ phiếu hòa vốn, 1 cổ phiếu giảm 5% và 1 cổ phiếu khác giảm 10%. Hãy bắt đầu nhổ cỏ từ vị trí cuối cùng, là cổ phiếu thua lỗ 10%.
Nghe có vẻ đơn giản, nhưng đối với hầu hết nhà đầu tư thì không. Thật tự nhiên khi hy vọng cái cành khẳng khiu đáng thương trong góc vườn, cái thứ đang chật vật để theo kịp những cây trồng khác, sẽ sớm trở thành một khoản đầu tư thành công. Tuy nhiên, như chúng ta đã tìm hiểu, thị trường không quan tâm bạn hy vọng những gì. Thị trường chứng khoán là một sàn đấu giá, hành động giá của nó cho bạn biết rằng một hoặc nhiều cổ phiếu của bạn là món hàng khiếm khuyết. Giờ đây bạn phải chấp nhận thực tế đó, hành động theo thực tế và bước tiếp. Chỉ bằng cách này, bạn mới có thể giữ cho danh mục đầu tư của mình khỏe mạnh và luôn nở rộ với những cổ phiếu chiến thắng.
Các thương gia thông thái cũng tiến hành công việc kinh doanh của họ theo cách nói trên. Nếu một loại hàng hóa ế ẩm, họ sẽ hạ giá để có thể nhanh chóng bán chúng đi rồi bỏ tiền vào các loại hàng hóa đang có nhu cầu nhiều hơn. “Hàng hóa” bạn sở hữu cũng cần được giám sát như thế. Bạn nên kiểm tra hàng tuần, hàng tháng, hàng quý, hàng năm, để danh mục đầu tư không có những khoản thua lỗ. Làm như vậy giúp bạn thoát khỏi tình trạng thua lỗ triền miên. Bạn không bao giờ nên có một khoản thua lỗ dài hạn trong tài khoản.
Theo thời gian, bạn sẽ biết rằng chỉ 1 hoặc 2 trong số 10 cổ phiếu bạn mua thực sự nổi bật và có khả năng tăng gấp đôi, gấp ba hoặc hơn thế nữa. Vì vậy, điều quan trọng là phải nhận biết được những cổ phiếu này khi bạn nhìn thấy chúng. Có một phương pháp là theo dõi cẩn thận cách cổ phiếu hoạt động trong giai đoạn đầu tăng giá. Những cổ phiếu có tiềm năng chiến thắng lớn, sau khi phá vỡ thoát khỏi các nền giá hình thành thích hợp, sẽ bắn vọt từ 20% trở lên trong 1 hoặc 2 hoặc 3 tuần. Khi điều đó xảy ra với cổ phiếu mà tôi vừa mua, tôi luôn đặt nó sang một bên và nắm giữ lâu hơn. Nói cách khác, cổ phiếu đó trở thành ngoại lệ, không áp dụng quy tắc bán và thu lợi nhuận ở mức 20 – 25%. Chẳng có gì tệ hơn việc sở hữu một “phiên bản tiếp theo” của siêu cổ phiếu như Microsoft hay Apple nhưng lại bán nó với mức lợi nhuận 20 hoặc 30%, rồi đau đớn nhìn nó tăng gấp đôi hoặc gấp ba sau đó. Bán quá sớm siêu cổ phiếu luôn khiến nhà đầu tư đau khổ.
